Sản xuất công nghiệp (IP) của Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng yếu (-9.2%m/m, sa; 0.3%oya) trong tháng 1, chủ yếu do kỳ nghỉ Tết Nguyên đán làm giảm số ngày làm việc. Tuy nhiên, xuất khẩu, sau khi điều chỉnh theo yếu tố Tết (bằng cách lấy trung bình số liệu tháng 1 và tháng 2 của năm trước), lại ghi nhận mức tăng trưởng mạnh hơn (4.4%m/m, sa; 11.9%oya).

Theo nhóm sản phẩm, hiệu suất xuất khẩu mạnh mẽ trong tháng 1 được thúc đẩy bởi các mặt hàng phi công nghệ (7.4%m/m, sa; 13.8%oya), đặc biệt là dệt may, trong khi nhóm hàng công nghệ vẫn duy trì ổn định (0.6%m/m, sa; 9.7%oya). Mỹ và châu Âu là hai thị trường đóng góp lớn nhất vào tăng trưởng (Mỹ: 11.4%m/m, sa; châu Âu: 7.0%m/m, sa), trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc giảm sâu (-14.9%m/m, sa) do hiệu ứng "tích trữ hàng trước Tết". Sự hồi phục mạnh mẽ trong xuất khẩu sang Mỹ, sau một thời kỳ suy yếu trong quý IV/2024, phù hợp với sự phục hồi trong tâm lý kinh doanh và ý định đầu tư vốn của Mỹ sau bầu cử. Mặc dù sự không chắc chắn trong chính sách thương mại của Mỹ được dự đoán sẽ gia tăng, nhưng cho đến nay vẫn chưa có nhiều bằng chứng về các hoạt động tăng cường để tránh các mức thuế tiềm ẩn.

Doanh số bán lẻ cũng phục hồi đáng kể trong tháng 1, với đà tăng trưởng tăng từ 1.3%3m/3m, saar trong quý IV/2024 lên 9.9%3m/3m, saar, có lẽ là do nhu cầu tăng trong dịp Tết và sự phục hồi sau thiên tai (Bão Yagi và Trami) trong quý IV/2024. Ngoài ra, nhóm ngành du lịch tiếp tục khởi sắc, trở thành động lực quan trọng thúc đẩy tiêu dùng.

Điều chỉnh lại dự báo GDP do thuế quan bị trì hoãn

Kể từ cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vào tháng 11, JPMorgan đã cho rằng sự bền vững ngắn hạn của xuất khẩu trong bối cảnh nhu cầu ngoài tốt có thể bị thách thức nhanh chóng bởi các mức thuế Mỹ cao hơn đáng kể đối với Trung Quốc (cụ thể, từ 20% lên 60% bắt đầu từ quý II/2025). Tuần trước, JPMorgan đã điều chỉnh kịch bản cơ sở đó và hiện dự đoán rằng Mỹ sẽ áp dụng thuế quan theo từng giai đoạn (tức là 10% có hiệu lực từ tháng 2; thêm 30% có hiệu lực từ quý III/2025), với giai đoạn đầu liên quan đến cáo buộc Trung Quốc liên quan đến dòng chảy fentanyl vào Mỹ, và giai đoạn sau liên quan đến lý do kinh tế (ví dụ, thiếu tuân thủ thỏa thuận thương mại Giai đoạn Một). Sự điều chỉnh này không làm thay đổi đáng kể dự báo GDP năm 2025 của Trung Quốc ở mức 4.3% nhưng sẽ làm chậm lại sự suy giảm tăng trưởng dự kiến vào nửa cuối năm.

Do đó, JPMorgan cũng đã điều chỉnh lại triển vọng kinh tế của Việt Nam; mặc dù ước tính GDP năm 2025 vẫn giữ nguyên ở mức 6% (trước đó đã giảm từ 7.1%), GDP quý II/2025 được điều chỉnh tăng từ 2.5%q/q, saar lên 5%q/q, saar nhưng GDP nửa cuối năm 2025 được điều chỉnh giảm từ 5.5%q/q, saar xuống còn 4.2%q/q, saar. Rủi ro vẫn tồn tại với dự báo GDP năm 2025 nếu Mỹ áp thêm lệnh trừng phạt thương mại để giải quyết tình trạng mất cân bằng thương mại và chuyển tải hàng hóa. Mặc dù các nhà xuất khẩu Việt Nam dường như vẫn áp dụng cách tiếp cận "kinh doanh như bình thường" cho đến nay, nhưng sự bất định kéo dài trong thương mại cũng có thể sẽ ảnh hưởng đến tâm lý doanh nghiệp vào cuối năm nay.

Lạm phát bùng nổ vào Tết Nguyên đán và giá dịch vụ y tế tăng

Lạm phát toàn phần của Việt Nam tăng từ 2.9%oya tháng 12 lên 3.6%oya trong tháng 1, vượt kỳ vọng (JPMorgan: 3.0%oya; thị trường: 3.1%oya). Lạm phát lõi cũng tăng từ 2.7%oya trong tháng 12 lên 3.1%oya trong tháng 1. Trên cơ sở theo tháng điều chỉnh theo mùa, lạm phát toàn phần và lạm phát lõi tăng nhẹ lần lượt 0.7% và 0.5%m/m, sa.

Chi tiết, mức tăng giá trong tháng 1 được thúc đẩy bởi giá lõi (đóng góp 0.5 điểm phần trăm vào mức tăng tổng thể 0.7%m/m, sa) và giá thực phẩm (đóng góp 0.2 điểm phần trăm). Trong thành phần, nhóm nhà ở đóng góp khoảng 0.1 điểm phần trăm, trong khi phần còn lại chủ yếu do điều chỉnh giá một lần trong dịch vụ y tế. Trong khi đó, mức tăng giá thực phẩm và vận tải có thể là do Tết. Trong tương lai, dựa trên tốc độ tăng trưởng trung bình hàng tháng hiện tại, JPMorgan dự báo lạm phát toàn phần sẽ đạt trung bình 3.5% trong năm 2025, vẫn thấp hơn đáng kể so với mục tiêu của chính phủ là dưới 4.5%.

Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 8%

Chính phủ Việt Nam đã đề xuất một kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội bổ sung đầy tham vọng cho năm 2025, nhằm đẩy mức tăng trưởng GDP lên 8% hoặc cao hơn, so với mục tiêu hiện tại là 6.5-7%. Kế hoạch này, đã được trình lên Quốc hội, nhấn mạnh tầm quan trọng của năm 2025 là năm kết thúc chiến lược phát triển 5 năm hiện tại và là thời điểm quan trọng cho sự mở rộng kinh tế trong tương lai. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng này, chính phủ dự kiến sẽ thực hiện cải cách thể chế, kích thích đầu tư và có thể tăng thâm hụt ngân sách lên 4-4.5% GDP (mục tiêu trước đây: 3.8% GDP).

Theo quan điểm của JPMorgan, mục tiêu tăng trưởng 8% mới nhất của chính phủ là rất tham vọng và có thể sẽ cần thêm các công cụ chính sách ngoài việc mở rộng tài khóa. Ngay cả khi không có tác động của thuế quan, tăng trưởng GDP vẫn sẽ có xu hướng giảm trong năm 2025 (từ 7.1% xuống khoảng 6.5%), phù hợp với sự điều chỉnh giảm trong tăng trưởng của Mỹ (từ 3% xuống 2%). Ước tính của JPMorgan cho thấy xung lực tài khóa bổ sung từ việc mở rộng thâm hụt ngân sách (từ 3.8% lên 4.5% GDP) là khoảng 0.4-0.6 điểm phần trăm. Điều này có nghĩa là 1 điểm phần trăm còn lại của tăng trưởng GDP có thể sẽ cần đến từ chính sách tiền tệ.

Tuy nhiên, như đã đề cập trong những tháng gần đây, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (SBV) đã phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan trong chính sách giữa việc hỗ trợ tăng trưởng và duy trì ổn định tỷ giá. Điều kiện ban đầu không lý tưởng (ví dụ, lãi suất chính sách thực tế ở mức thấp kỷ lục), các thiết lập chính sách hiện tại đang bị kéo căng (ví dụ, lãi suất liên ngân hàng đang chạm ngưỡng trên của hành lang lãi suất), và dự trữ ngoại hối ngày càng mỏng (dưới 3 lần nhập khẩu). Trong bối cảnh toàn cầu hiện tại, việc hạ lãi suất để đáp ứng hạn mức tín dụng cao hơn (16%) và mục tiêu tăng trưởng GDP (8%) làm tăng rủi ro áp lực đô la hóa và sự mất giá không kiểm soát của đồng VND. Ngoài ra, thanh khoản trong nước vẫn căng thẳng, điều này có nghĩa là có thể không có đủ nguồn tiết kiệm trong nước để tài trợ cho sự mở rộng kinh tế mạnh mẽ.