Tự truyện của các giám đốc điều hành ngân hàng trung ương hiếm khi bán chạy. “Đấu tranh với lãi suất bằng 0” (Fighting Zero Interest Rates) - cuốn sách của Ueda Kazuo về nhiệm kỳ của ông trong ủy ban chính sách của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản, chắc chắn không quá đắt khách khi nó được phát hành vào năm 2005. Tuy nhiên, nó đã nhanh chóng được bán hết sau khi ông Ueda nổi lên như một lựa chọn bất ngờ để lãnh đạo BoJ khi nhiệm kỳ của thống đốc hiện tại, Kuroda Haruhiko, hết hạn vào tháng Tư. Cuốn sách của ông Ueda hiện đã hết bản in trên Amazon Nhật Bản và các hiệu sách trực tuyến lớn khác.

Việc vội vàng giải thích ý tưởng của ông Ueda phản ánh bản chất bất ngờ của việc bổ nhiệm ông, mà chính quyền đã thông báo trước quốc hội vào ngày 14 tháng Hai. Các nhà đầu tư dự đoán Amamiya Masayoshi, một phó thống đốc, sẽ được chọn và duy trì lập trường ôn hòa của ông Kuroda. Nếu được chấp nhận, và có vẻ như rất có thể sẽ xảy ra, ông Ueda sẽ là nhà kinh tế học đầu tiên lãnh đạo một ngân hàng Nhật Bản sau chiến tranh, phá vỡ thông lệ thống đốc được bổ nhiệm bởi BoJ, hoặc bộ tài chính. Một số người khác lo lắng liệu ông Ueda có tạo ra sự khác biệt với các chính sách hiện hành hay không. Trong khi các chuyên gia tìm cách khám phá thêm về sự lựa chọn ông Ueda, đồng yên tăng và lợi suất trái phiếu chính phủ tăng.

Ông Ueda được đánh giá cao như một chuyên gia kinh tế vĩ mô. Cựu Bộ trưởng Tài chính Larry Summers gọi ông là "Ben Bernanke của Nhật Bản", lưu ý rằng ông và cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang có chung một giáo viên tại Viện Công nghệ Massachusetts: Stanley Fischer, người cũng đã dạy Mario Draghi, cựu Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Ông Ueda được công nhận là một người theo chủ nghĩa thực dụng cân bằng hơn là diều hâu hay bồ câu cuồng tín.

Bên cạnh bằng cấp học thuật, thời gian làm việc trong ủy ban chính sách từ năm 1998 đến năm 2005 đã mang lại cho ông Ueda kiến ​​thức chuyên môn đáng kể. Khoảng thời gian này tiết lộ cách ông Ueda quản lý vị trí cao nhất. Ông nổi tiếng với việc đưa ra các lập luận mang tính chặt chẽ và tính sáng tạo trong học thuật. Ông Ueda đã đề xuất nới lỏng định lượng tại một hội nghị vào năm 1998, ngay sau khi BoJ giành được độc lập chính thức. Cuối cùng, ông đã có công trong việc thuyết phục ngân hàng thực hiện hướng dẫn kỳ hạn trong khi vẫn duy trì chính sách lãi suất bằng không. Ông cũng đã bỏ phiếu chống lại việc tăng lãi suất vào tháng 8 năm 2000, đồng thời cho rằng cần thời gian lâu hơn để đảm bảo chi phí phục hồi lâu dài sẽ thấp hơn chi phí thắt chặt quá sớm. “Điều đó đòi hỏi rất nhiều can đảm” Robert Feldman của Morgan Stanley mufg Securities nói. Khi nền kinh tế Nhật Bản suy yếu vào cuối năm đó, buộc ngân hàng phải hạ lãi suất một lần nữa, lý thuyết của ông đã được chứng minh là có cơ sở.

Tình trạng khó khăn hiện tại của BoJ tương tự như những tình huống trước đó. Lạm phát lần đầu tiên vượt ngưỡng 4% sau 41 năm. Tuy nhiên, phần lớn trong số đó là do giá lương thực và năng lượng tăng cao. Dưới sự lãnh đạo của ông Kuroda, ngân hàng đã nhấn mạnh rằng cần phải tăng trưởng tiền lương liên tục trước khi đảo ngược lập trường ôn hòa của mình. Phát triển quá nhanh có thể dẫn đến suy thoái hoặc giảm phát. Tuy nhiên, áp lực thị trường đã khiến quan điểm kiểm soát lãi suất trái phiếu Chính phủ của ngân hàng khó duy trì. Bình thường hóa dường như là không thể tránh khỏi nhưng khó kiểm soát. Ulrike Schaede của UC San Diego nói: “Đó là một nghề bạc bẽo". Có vẻ như [Mr Ueda] đang chọn một người cho đội khi nhận vị trí này.

Ông Ueda đã cảnh báo về sự nguy hiểm của việc thắt chặt quá nhanh trong một bài báo cho tờ Nikkei vào mùa hè năm ngoái. “Tình hình này làm tôi nhớ đến đợt tăng lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vào năm 2000 và 2006, vốn không kéo dài lâu”, ông viết. Tuy nhiên, ông kêu gọi ngân hàng lập kế hoạch rút lui khi thời điểm đến, cũng như tiến hành đánh giá kỹ lưỡng các chính sách của ông Kuroda, nhấn mạnh tác động có hại của khung kiểm soát đường cong lợi suất đối với hoạt động của thị trường.

Cách tiếp cận bảo thủ có thể mâu thuẫn với yêu cầu về tốc độ trong quản lý thị trường tài chính. Trong những tuần gần đây, giới hạn lợi suất trên BoJ đã chịu áp lực chưa từng có. Việc duy trì chiến lược được thực hiện vào năm 2016 nhằm giảm thiểu số lượng trái phiếu mà ngân hàng trung ương mua, gần đây đã đòi hỏi phải có những giao dịch mua đặc biệt quan trọng. Từ ngày 30 tháng 12 đến ngày 10 tháng 2, lượng trái phiếu chính phủ Nhật Bản nắm giữ của ngân hàng trung ương đã tăng thêm 20.7 nghìn tỷ Yên (157 tỷ USD), cao hơn gấp đôi so với tỷ lệ mà chính quyền mua vào năm 2016.

Ông Ueda khó có thể phản ứng nhanh chóng, bất chấp áp lực. Ngay sau khi việc bổ nhiệm của ông được công bố, ông nói với các phóng viên rằng ông nghĩ rằng chính sách BoJ là phù hợp trong thời điểm hiện tại. Các nhà giao dịch trái phiếu, những người hy vọng có nhiều sửa đổi hơn đối với các quy tắc kiểm soát đường cong lợi suất có thể sẽ thất vọng. “Việc kiểm soát đường cong lợi suất sẽ được duy trì trong thời điểm hiện tại”, Kataoka Goushi, nhà kinh tế trong ủy ban chính sách của BoJ cho đến gần đây, dự đoán. Điều này cho thấy rằng ngân hàng trung ương đang hướng tới một con đường phía trước đầy khó khăn. Ít nhất, cuốn hồi ký tiếp theo của ông Ueda chắc chắn sẽ được đón nhận nhiệt tình.