Tương lai trái phiếu Mỹ bất định sau tuyên bố đầy ẩn ý của Trump
![Trà Giang Trà Giang](/uploads/2024/08/28/photo2024-08-1616-14-25-dca72feceef3638be47d1f62bb1a92f6.jpg)
Trà Giang
Junior Editor
Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã đưa ra một tuyên bố đáng chú ý khi gợi ý rằng Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do Elon Musk đứng đầu có thể đã phát hiện ra những bất thường trong dữ liệu của Bộ Tài chính Mỹ. Phát biểu này làm dấy lên những nghi vấn về cách chính phủ Mỹ đang quản lý nợ công và các khoản thanh toán.
![](/uploads/2025/02/10/photo2025-02-1013-55-34-4ed5f4f6d724e460704cbc41928fd98e.jpg)
Phát biểu trên chuyên cơ Air Force One vào Chủ nhật, khi đang trên đường đến trận chung kết Super Bowl, Trump úp mở rằng có thể có “vấn đề” liên quan đến trái phiếu Kho bạc. Tuy nhiên, ông không làm rõ liệu mình đang đề cập đến nợ chính phủ Mỹ hay các khoản thanh toán được Bộ Tài chính xử lý.
“Đó có thể là một vấn đề thú vị vì có thể nhiều khoản trong số đó không thực sự được tính,” Trump nói với các phóng viên. “Vậy nên có lẽ chúng ta có ít nợ hơn so với những gì chúng ta nghĩ.”
Dù vậy, Trump không đưa ra bất kỳ bằng chứng cụ thể nào về những bất thường mà nhóm của Musk đã phát hiện. Bộ Tài chính Mỹ vẫn giữ im lặng, trong khi Nhà Trắng từ chối đưa ra bình luận khi được yêu cầu làm rõ. Theo những thông tin đã được biết đến, Bộ Hiệu Quả Chính Phủ của Musk đã tìm cách tiếp cận dữ liệu thanh toán của Bộ Tài chính. Tuy nhiên, các tuyên bố trước đây của Musk trên mạng xã hội chủ yếu đề cập đến những khoản chi cho nhà thầu và các chương trình trợ cấp, chứ không liên quan trực tiếp đến trái phiếu chính phủ hay nợ công.
Phát ngôn của Trump ngay lập tức thu hút sự quan tâm của giới tài chính và các nhà hoạch định chính sách. Việc một tổng thống Mỹ đặt nghi vấn về số liệu nợ công—vốn là nền tảng của hệ thống tài chính toàn cầu—không chỉ đơn thuần là một phát biểu chính trị, mà còn có thể tạo ra những dư chấn lớn trên thị trường trái phiếu. Nếu Mỹ thực sự có ý định đánh giá lại hoặc điều chỉnh cách tính toán nợ công, điều đó có thể làm lung lay lòng tin của nhà đầu tư vào trái phiếu Kho bạc, công cụ vốn được xem là tài sản an toàn nhất thế giới.
Dù vậy, phản ứng ban đầu từ thị trường vẫn tương đối thận trọng. Lý do không phải vì giới đầu tư tin rằng nợ công Mỹ thực sự thấp hơn con số chính thức, mà vì họ đã quá quen với những phát ngôn mang tính bột phát từ chính quyền Trump. Trong suốt nhiệm kỳ của mình, Trump từng nhiều lần đưa ra những tuyên bố bất ngờ liên quan đến chính sách tài chính và kinh tế, nhưng không phải lúc nào cũng đi kèm với hành động cụ thể. Chính sự thay đổi lập trường chóng vánh của Nhà Trắng và những quyết sách kinh tế đầy bất ngờ đã khiến thị trường dần có xu hướng "miễn nhiễm" với những tuyên bố gây sốc. Tuy nhiên, nếu chính quyền thực sự có động thái cụ thể về vấn đề này trong thời gian tới, tác động đến thị trường tài chính có thể sẽ lớn hơn nhiều so với những phản ứng thận trọng hiện tại.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent chắc hẳn sẽ không khỏi ngỡ ngàng trước tuyên bố đầy bất ngờ của Tổng thống Trump, nhất là khi chỉ cách đây vài ngày, chính ông còn khẳng định rằng cả Nhà Trắng và Bộ Tài chính đều đang tập trung vào mục tiêu hạ thấp lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm. Một phát ngôn có khả năng làm lung lay niềm tin vào trái phiếu Kho bạc chắc chắn không phải điều mà Bessent mong muốn vào thời điểm này. Nhưng ngay cả khi ông cố gắng trấn an thị trường, Bessent cũng sẽ phải đối mặt với một thực tế: danh sách những người từng tìm cách kiểm soát những phát biểu khó lường của Trump, nhưng bất lực, đã kéo dài đến mức gần như không thể đếm xuể.
Điều đáng lo ngại nhất trong phát biểu của Trump không chỉ là sự mơ hồ về những "bất thường" mà Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Musk có thể đã phát hiện, mà là ý tưởng rằng nước Mỹ có thể "có ít nợ hơn so với những gì chúng ta nghĩ." Nếu đây chỉ đơn thuần là một cách nói cường điệu của Trump nhằm thu hút sự chú ý, thị trường có thể sẽ phớt lờ như đã từng làm trước đây. Nhưng nếu chính quyền thực sự đang cân nhắc việc xem xét lại tính hợp lệ của một số khoản nợ công, thậm chí đi xa hơn là gợi ý về khả năng vỡ nợ có chọn lọc đối với trái phiếu chính phủ, thì hậu quả sẽ vô cùng nghiêm trọng.
Kịch bản này không chỉ gây ra cú sốc lớn cho thị trường tài chính mà còn có thể kích hoạt một cuộc khủng hoảng toàn diện, vượt xa mức độ ảnh hưởng của các cuộc chiến thương mại trước đây mà chính quyền Trump từng khơi mào. Trái phiếu Kho bạc Mỹ từ lâu đã được coi là tài sản an toàn nhất thế giới, là xương sống của hệ thống tài chính toàn cầu. Bất kỳ sự nghi ngờ nào về khả năng thanh toán của chính phủ Mỹ cũng có thể gây ra làn sóng bán tháo trên thị trường trái phiếu, khiến lãi suất tăng vọt, đồng thời đẩy nền kinh tế Mỹ và toàn cầu vào trạng thái rối loạn.
Dù vậy, giới tài chính có thể sẽ tiếp tục làm ngơ trước tuyên bố này, giống như họ đã từng phớt lờ nhiều phát biểu gây tranh cãi khác của Trump trong quá khứ. Nhưng nếu trong thời gian tới, chính quyền Mỹ thực sự có động thái cụ thể liên quan đến việc rà soát số liệu nợ công hoặc các khoản thanh toán của Bộ Tài chính, thì khi đó, viễn cảnh bất ổn tài chính toàn cầu sẽ không còn là một giả thuyết xa vời, mà sẽ trở thành một nguy cơ thực sự.
Financial Times