Các Ngân hàng Trung ương trên thế giới – Phần 6: Ngân hàng Trung ương Anh
Anh Tùng, CFA
Senior Analyst
Hãy cùng tìm hiểu NHTW của nước Anh, chính sách tiền tệ của ngân hàng này có gì đặc biệt?
Tổng quan
Ngân hàng Trung ương Anh (Bank of England – BoE) là cơ quan NHTW của Anh. BoE là nơi phát hành cũng như kiểm soát nguồn cung đồng Bảng Anh (GBP).
BoE được thành lập vào năm 1694, cũng là một trong 8 ngân hàng có lịch sử lâu đời nhất, với trụ sở được đặt tại thủ đô London.
Mục tiêu của BoE
Giống nhiều NHTW khác, mục tiêu kiểm soát lạm phát luôn được BoE đặt lên hàng đầu. Cụ thể, các chính sách tiền tệ của BoE đều hướng đến mục tiêu chính đó là giữ vững lạm phát ổn định ở mức 2%. Ngoài ra, NHTW này cũng sẽ hỗ trợ tối đa cùng với chỉnh phủ trong tăng trưởng kinh tế và ổn định việc làm.
Thống đốc, Ban điều hành & Ủy ban chính sách tiền tệ
Ban điều hành đứng đầu trong tổ chức của BoE, chịu trách nhiệm về việc điều hành của NHTW, bao gồm Thống đốc, 4 Phó Thống đốc và Giám đốc điều hành (COO). Thống đốc hiện tại của BoE là ông Andrew Bailey.
Tuy nhiên, tổ chức đảm nhiệm việc thực thi chính sách tiền tệ của BoE là Ủy ban chính sách tiền tệ (Monetary Policy Committee – MPC). Tổ chức này bao gồm 9 thành viên, bao gồm Thống đốc, 3 Phó Thống đốc, Nhà Kinh tế trưởng và 4 thành viên khác được bổ nhiệm bởi Chính phủ. Các thành viên trong MPC có quyền hạn giống nhau và độc lập.
Chính sách tiền tệ
Lãi suất điều hành và lãi suất chính sách
Lãi suất chính sách mà BoE quy định là lãi suất tiền gửi qua đêm (bank rate), mà các ngân hàng thương mại nhận được khi gửi tiền tại BoE kỳ hạn qua đêm. Hiện tại, lãi suất chính sách đang ở mức 0.1%, sau khi được BoE cắt giảm lãi suất khẩn cấp 2 lần liên tiếp xuống mức thấp kỷ lục vào tháng 3/2020, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát mạnh mẽ tại Anh. Lãi suất chính sách thay đổi sẽ có tác động mạnh mẽ đến các lãi suất trên thị trường.
Nới lỏng định lượng
QE được BoE áp dụng lần đầu tiên vào tháng 3/2009, thời gian sau của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Mặc dù BoE đã cắt giảm lãi suất nhanh chóng từ mức 5% xuống 0.5%, tuy nhiên điều đó là chưa đủ để kích thích nền kinh tế. Khi đó, BoE đã đưa ra chương trình QE đầu tiên trong tiền lệ, với quy mô 175 tỷ Bảng Anh dùng để mua phần lớn trái phiếu chính phủ và một lượng nhỏ trái phiếu doanh nghiệp có tín nhiệm cao, cho đến hết tháng 10/2009, và được mở rộng lên 200 tỷ Bảng Anh vào tháng 11/2009.
Quy mô của chương trình QE cũng được mở rộng vào các năm tiếp đó, đặc biệt là vào năm 2016, khi cuộc trưng cầu dân ý Brexit được thông qua, cũng như trong năm 2020, khi đại dịch COVID-19 gây tổn thương mạnh mẽ tới nền kinh tế. Quy mô của chương trình QE đã lên tổng cộng 745 tỷ Bảng Anh tính đến thời điểm hiện tại.
Cuộc họp chính sách tiền tệ
Những quyết định về chính sách tiền tệ của BoE chỉ được thảo luận và quyết định trong cuộc họp chính sách tiền tệ, được tổ chức 8 lần mỗi năm, với sự tham gia của 9 thành viên trong MPC. Một điều đặc biệt trong cuộc họp chính sách tiền tệ của BoE đó là kết quả của cuộc bỏ phiếu chính sách của từng thành viên trong MPC đều được công khai, do đó, thông qua các cuộc họp, các trader có thể hiểu phần nào quan điểm chính sách của từng thành viên. Chẳng hạn, ông Jonathan Haskel là người đứng đầu phe dovish của BoE, trong khi thống đốc Bailey đã từng phản đối việc cắt giảm lãi suất về mức 0%, tuy nhiên gần đây, ông đã hé lộ về chính sách lãi suất âm.