Đã xuất hiện sự bất đồng về mức lãi suất mà Fed sẽ đưa ra vào năm 2024. Ngày càng có nhiều nhà đầu tư coi thường các tín hiệu do ngân hàng trung ương có ảnh hưởng nhất thế giới đưa ra, và ngày càng có nhiều khả năng họ sẽ ở bên thua cuộc trong cuộc tranh đấu này. Và hiện tượng này càng tồn tại lâu thì những phức tạp liên quan càng hấp dẫn.

Tình trạng này trở nên rõ ràng khi các quan chức Fed chuẩn bị bước vào "giai đoạn im lặng" trước các bình luận của công chúng cho đến ngày 13 tháng 12 sau khi kết thúc cuộc họp chính sách của Fed. Trong giai đoạn này, khi mà thị trường cố gắng tìm kiếm những ngôn từ dovish trong một số bài phát biểu của Cục Dự trữ Liên bang, mọi sự chú ý đều tập trung vào việc liệu chủ tịch Jay Powell vào cuối tuần có đi ngược lại sự đồng thuận của thị trường về việc dự đoán cắt giảm lãi suất bắt đầu vào đầu năm 2024 hay không.

Powell đúng là đã cố gắng làm như vậy bằng hai lập luận. Đầu tiên, ông nhấn mạnh rằng “còn quá sớm để kết luận với bất kỳ sự tự tin nào rằng chúng ta đã đạt được vị thế đủ vững vàng để suy đoán về thời điểm chính sách có thể được nới lỏng”. Thứ hai, ông nhắc nhở các thị trường rằng ông và các đồng nghiệp trong ủy ban hoạch định chính sách của Fed “sẵn sàng thắt chặt chính sách hơn nữa nếu thấy phù hợp”. Tuy nhiên, những nỗ lực này tỏ ra không thành công, xét theo phản ứng của thị trường.

Người ta có thể kỳ vọng những tín hiệu này sẽ đảo ngược một phần biến động đáng chú ý về lợi suất được quan sát vào tháng 11 – lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm giảm hơn 0.60 điểm phần trăm và lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn hai năm nhạy cảm với lãi suất thấp hơn 0.40 điểm. Thay vào đó, lợi suất giảm thêm 10 điểm cơ bản vào ngày Powell đưa ra nhận xét, có nghĩa là vào cuối tuần đó thị trường định giá tổng cộng 5 lần cắt giảm lãi suất trong năm 2024, với khả năng đáng kể là lần cắt giảm đầu tiên sẽ diễn ra sớm nhất vào tháng 3.

Điều đặc biệt hơn nữa là đây không phải là lần đầu tiên các thị trường thách thức quan điểm của Fed do Powell dẫn đầu về triển vọng chính sách tiền tệ. Chỉ một năm trước, một kịch bản tương tự đã xảy ra, với việc thị trường đánh giá việc cắt giảm lãi suất vào năm 2023, nhưng điều đó không bao giờ thành hiện thực. Do đó, trái phiếu chính phủ đã có một năm gập ghềnh và cho đến khi lợi suất tăng mạnh vào tháng 11, trái phiếu phải đối mặt với viễn cảnh lợi nhuận âm năm thứ ba liên tiếp.

Có một điểm đặc biệt thứ ba: thị trường càng khác xa với các tín hiệu của Fed thì càng có nhiều khả năng thúc đẩy ngân hàng trung ương đi theo con đường gây bất lợi cho thị trường. Điều này là do tâm lý thị trường hướng tới việc cắt giảm lãi suất sẽ làm nới lỏng các điều kiện tài chính và làm tăng mối lo ngại của Fed về áp lực lạm phát, do đó trì hoãn chính việc cắt giảm lãi suất mà thị trường đang đặt cược. Theo chỉ số của Goldman Sachs, tháng 11 vừa qua là một trong những tháng nới lỏng điều kiện tài chính lớn nhất trong lịch sử.

Lý do tại sao các thị trường có thể sẵn sàng mạo hiểm thách thức Fed? Bởi vì họ lo ngại hơn về một cuộc suy thoái có thể xảy ra vào năm 2024. Điều này phù hợp với diễn biến của giá vàng và dầu nhưng có vẻ không nhất quán với sự tăng vọt của giá cổ phiếu.

Ngoài ra, thị trường có thể tin rằng mặc dù Fed chính thức đặt mục tiêu lạm phát ở mức 2%, nhưng có thể hiểu rằng Fed có thể chấp nhận con số cao hơn một chút (3%). Điều này phù hợp với quan điểm cho rằng, do phải vật lộn với tình trạng tổng cầu không đủ trong thập kỷ trước, nền kinh tế toàn cầu đã bước vào giai đoạn nhiều năm với tổng cung kém linh hoạt hơn.

Các yếu tố như quá trình chuyển đổi năng lượng, toàn cầu hóa phân mảnh, sự chú trọng của doanh nghiệp vào chuỗi cung ứng linh hoạt và thị trường lao động kém thích ứng hơn đã góp phần vào sự thay đổi đó. Việc theo đuổi mục tiêu lạm phát quá thấp trong môi trường này sẽ dẫn đến những hy sinh không cần thiết cho tăng trưởng và sinh kế, cũng như làm tình trạng bất bình đẳng trở nên trầm trọng hơn.

Lời giải thích thứ ba tập trung vào sự mất uy tín của Fed. Điều này hệ quả của việc đánh giá sai về lạm phát, các biện pháp chính sách bị trì hoãn, sai sót trong giám sát, truyền thông kém, sai sót dự báo lặp đi lặp lại, nghi ngờ về giao dịch nội giãn của một số quan chức và trách nhiệm giải trình yếu kém.

Dựa trên dự báo đồng thuận của thị trường về nền kinh tế và mức định giá cổ phiếu, lãi suất có thể sẽ giữ nguyên lâu hơn so với những gì thị trường tương lai hiện đang kì vọng. Để tránh một thất bại tiềm tàng khác, các nhà đầu tư nên chuẩn bị cho khả năng lợi suất cao hơn vào năm 2024, hoặc điều chỉnh định giá cổ phiếu cho phù hợp.