Danske Bank Research: Cuộc họp chính sách của Fed và BoE liệu có đủ sức hút để kéo thị trường ra khỏi dư âm từ cuộc bầu cử Mỹ?
Thành Duy
Junior editor
Nhận định bởi Bộ phận Nghiên cứu tại Danske Bank.
Điểm chính
Hôm nay, thị trường sẽ tiếp tục phản ứng với kết quả bầu cử Mỹ. Song song đó, bất ổn chính trị tại Đức lại trỗi dậy, cùng với một loạt các quyết định quan trọng về chính sách tiền tệ sắp được công bố. Chúng tôi dự báo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ cắt giảm lãi suất 25 bps xuống 4.75%. Dự kiến Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) cũng sẽ có động thái tương tự, đưa lãi suất chính sách xuống 2.75%. Các dự báo này phù hợp với kỳ vọng hiện tại của thị trường. Mặc dù vậy, bất ổn về ngân sách gần đây tại Anh có thể khiến cho bất kỳ thông điệp nào từ BoE, bất kể quyết định về lãi suất ra sao, đều tiềm ẩn khả năng gây ra biến động mạnh đối với GBP.
Ngoài ra, chúng ta cũng sẽ đón nhận một loạt dữ liệu kinh tế quan trọng như doanh số bán lẻ tháng 9 (Eurozone), sản xuất công nghiệp tháng 9 (Đức), số liệu tiền lương tháng 9 (Nhật Bản) và cán cân thương mại tháng 10 (Trung Quốc).
Diễn biến đáng chú ý gần đây
Trung Quốc
Kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng vượt kỳ vọng, đạt 12.7% so với cùng kỳ năm ngoái (dự báo: 5.2%; kỳ trước: 2.4%). Giai đoạn trước bầu cử Mỹ, các nhà máy tại Trung Quốc đã gia tăng sản xuất khi khả năng ông Trump tái đắc cử ngày càng rõ ràng, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ áp đặt thuế quan và leo thang chiến tranh thương mại. Ngược lại, kim ngạch nhập khẩu giảm 2.3% so với cùng kỳ năm ngoái (dự báo: giảm 1.5%; kỳ trước: tăng 0.3%). Việc ông Trump tái đắc cử, trong ngắn hạn, có thể thúc đẩy xuất khẩu của Trung Quốc như đã thấy trong tháng này, khi các nhà nhập khẩu đẩy mạnh mua hàng trước lo ngại về khả năng Mỹ và EU áp thuế.
Mỹ
Đảng Cộng hòa đang trên đà giành chiến thắng toàn diện khi giành được quyền kiểm soát Thượng viện và ông Trump tái đắc cử. Cuộc đua vào Hạ viện vẫn chưa ngã ngũ, mặc dù phần thắng đang nghiêng về phía Đảng Cộng hòa. Kết phiên hôm qua, USD ghi nhận mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 09/2022, lợi suất trái phiếu chính phủ (TPCP) Mỹ nhảy vọt và các chỉ số chính của Phố Wall đồng loạt vượt đỉnh lịch sử.
Nếu Đảng Dân chủ giành được Hạ viện - một kịch bản mà thị trường hiện đang đánh giá xác suất xảy ra chỉ vỏn vẹn 5% - nhiều biến động thị trường có thể sẽ đảo ngược, đặc biệt là trên thị trường trái phiếu. Ngược lại, nếu Đảng Cộng hòa chiếm đa số tại Hạ viện, nhiều khả năng chính sách tài khóa mở rộng sẽ được ưu tiên, dẫn đến tăng thâm hụt ngân sách và nợ công, từ đó gây áp lực lên lạm phát. Lợi suất TPCP Mỹ theo đó đã nhảy vọt, đặc biệt là ở kỳ hạn dài, trong khi lạm phát kỳ vọng 10 năm của Mỹ hiện rơi vào khoảng 2.4%. Mức này vẫn nằm trong ngưỡng chấp nhận được đối với Fed, nhưng nếu tiếp tục tăng có thể buộc nhà điều hành phải có lập trường diều hâu hơn (thắt chặt chính sách tiền tệ).
Giờ đây, dự kiến thị trường sẽ chuyển dần trọng tâm trở lại các yếu tố cơ bản của nền kinh tế, khởi động bằng cuộc họp của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đêm nay và báo cáo chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ vào tuần tới. Kết quả bầu cử càng củng cố thêm triển vọng giảm đối với EUR/USD cho đến năm 2025, do tăng trưởng kinh tế Mỹ được dự báo sẽ vượt trội hơn Eurozone.
Eurozone
Chỉ số PMI dịch vụ của Eurozone trong tháng 10 đạt mức 51.6, tăng nhẹ so với con số 51.4 của tháng 9. Bên cạnh đó, PMI tổng hợp cũng tăng từ 49.6 lên 50.0, cho thấy nền kinh tế khu vực vẫn đang trì trệ thay vì mở rộng. Lĩnh vực dịch vụ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn suy thoái kinh tế tại Eurozone, tuy nhiên, vẫn còn đó những lo ngại về khả năng suy giảm trong Q4. Cụ thể, Tây Ban Nha dẫn đầu Eurozone với PMI tổng hợp ở mức 55.2, tiếp theo là Ireland và Ý, đạt lần lượt 52.0 và 51.0 (mức cao nhất trong bốn tháng của Ý). Mặt khác, Đức ghi nhận sự cải thiện lên 48.6, dù vẫn chưa thoát khỏi vùng suy thoái nhưng là mức cao nhất trong ba tháng. Pháp ghi nhận mức thấp nhất trong tám tháng là 48.1.
Việc ông Trump tái đắc cử đã làm gia tăng bất ổn về triển vọng kinh tế của Eurozone. Mặc dù tác động trong ngắn hạn được dự báo là không đáng kể, nhưng những ảnh hưởng tiêu cực trong trung và dài hạn là điều khó tránh khỏi. Bất ổn gia tăng về triển vọng trung hạn giúp củng cố dự báo của chúng tôi về việc Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất do lo ngại về việc tăng trưởng hụt dưới mức tiềm năng.
Tại Đức, Thủ tướng Olaf Scholz đã sa thải Bộ trưởng Bộ Tài chính Christian Lindner và kêu gọi tổ chức bầu cử sớm vào tháng 3, khiến chính trường Đức rơi vào bất ổn. Việc sa thải ông Lindner, thành viên đảng Dân chủ Tự do (FDP), diễn ra sau nhiều tháng bất đồng về ngân sách năm 2025 và kế hoạch dài hạn nhằm tái cấu trúc nền kinh tế Đức. Bất ổn chính trị gia tăng sẽ là một trở ngại đối với nền kinh tế Đức vốn đã mong manh, kìm hãm tăng trưởng thông qua việc suy giảm đầu tư.
Chứng khoán
Điểm lại phiên giao dịch hôm qua, thị trường chứng khoán toàn cầu tăng 1.7%, được thúc đẩy bởi kết quả bầu cử Mỹ. Nhìn chung, cho đến hiện tại, giao dịch cổ phiếu cơ sở và hợp đồng tương lai tương đối ổn định. Mặc dù kết quả cuối cùng của cuộc đua vào Hạ viện vẫn chưa được công bố, nhưng khả năng cao Đảng Cộng hòa sẽ giành chiến thắng tuyệt đối.
Xét trên bình diện toàn cầu, bản thân cuộc bầu cử Mỹ, dù nhận được sự quan tâm đặc biệt, lại không tạo ra tác động quá mạnh đến giá cổ phiếu. Nhưng khi phân tích sâu hơn, có thể thấy cổ phiếu Mỹ đã thể hiện rõ sự vượt trội so với phần còn lại của thế giới, đi cùng đà tăng của USD. Đi sâu hơn, cổ phiếu chu kỳ lại vượt trội hơn cổ phiếu phòng thủ, với ngành ngân hàng tại Mỹ là điểm sáng nhất hôm qua. Ngược lại, ngành ngân hàng tại Châu Âu lại kém sắc hơn, chủ yếu do chênh lệch lợi suất TPCP giữa hai bờ Đại Tây Dương và sự thay đổi trong triển vọng chính sách tiền tệ. Mặt khác, thị trường chứng khoán Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha chịu áp lực bán mạnh nhất, do ngành ngân hàng của hai quốc gia này phụ thuộc vào "hiệu ứng Mexico", với khoảng 50% lợi nhuận của một số ngân hàng đến từ Mexico.
Các công ty vốn hóa nhỏ cũng được hưởng lợi trong phiên giao dịch hôm qua, vượt trội nhóm vốn hóa lớn hơn 1.0% trên toàn cầu, dẫn đầu là thị trường Mỹ với chỉ số Russell 2000 tăng 5.8%. Màn trình diễn ấn tượng này có thể gây bất ngờ, vì nhóm vốn hóa nhỏ thường chịu ảnh hưởng tiêu cực khi lợi suất TPCP Mỹ tăng. Dẫu vậy, xét trong bối cảnh trước bầu cử, điều này cũng không quá khó hiểu. Mặc dù chịu áp lực do lợi suất TPCP Mỹ tăng, nhóm vốn hóa nhỏ lại được hưởng lợi từ việc nới lỏng quy định và các chính sách “Nước Mỹ trên hết”. Một trong những điểm đáng chú ý sắp tới sẽ là hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) trên tất cả các phân khúc thị trường, từ vốn hóa nhỏ cho đến siêu lớn, dưới thời chính quyền mới.
Nhóm ngành chịu ảnh hưởng tiêu cực nhất là tiện ích, do vừa liên quan đến quá trình chuyển đổi năng lượng xanh, vừa chịu tác động bất lợi từ việc lợi suất TPCP Mỹ tăng. Kết phiên hôm qua, chỉ số Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq tăng lần lượt 3.6%, 2.5%, và 3.0%.
Phiên hôm nay, thị trường chứng khoán Châu Á cho thấy bức tranh đa màu, đảo ngược một phần biến động của phiên hôm qua. Mặc dù khó phân tách rạch ròi tác động của các thông báo chính sách từ Trung Quốc với ảnh hưởng của cuộc bầu cử Mỹ, nhưng có thể thấy rằng kết quả bầu cử không dẫn đến làn sóng thoái vốn khỏi Trung Quốc. Mặt khác, hợp đồng tương lai chứng khoán Mỹ và Châu Âu giao dịch ổn định vào đầu giờ chiều nay, với mức tăng điểm nhẹ.
Lợi suất TPCP
Nhìn chung, các "Trump trade" dường như vẫn đang được duy trì, dù thể hiện không quá rõ ràng. Điều đó đã đẩy lợi suất TPCP Mỹ nhảy vọt gần đây và đặc biệt là hôm qua, kéo theo kỳ vọng lạm phát tăng. Mặc dù vậy, tác động lên lợi suất TPCP Châu Âu lại khác biệt khi kỳ hạn ngắn giảm, trái ngược với kỳ hạn dài. Điều này như phản ánh kỳ vọng thị trường về việc ECB sẽ cắt giảm lãi suất mạnh tay hơn Fed. Mặt khác, chúng tôi vẫn giữ nguyên dự báo Fed sẽ cắt giảm lãi suất 25 bps đêm nay.
Ngoại hối
EUR/USD
Kết phiên hôm qua, EUR/USD giảm hơn 200 pips và đã có thời điểm nhúng qua mốc 1.0700, do sự phân kỳ đáng kể giữa triển vọng lãi suất ECB và Fed sau chiến thắng của ông Trump. USD tăng mạnh so với hầu hết các đồng tiền khác, không chỉ G10 mà còn với các đồng tiền nhạy cảm về mặt thuế quan như Nhân dân tệ (CNH) hay Peso Mexico (MXN).
Đáng nói, tính đến thời điểm viết bài, mặc dù xuất hiện áp lực điều chỉnh nhẹ nhưng chúng ta không thể ngó lơ việc USD/JPY break-out mốc 154.00 ngày hôm qua. Nỗi lo về khả năng can thiệp ngoại hối từ Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) có thể sẽ bùng lên nhanh chóng nếu đây chỉ là nhịp chỉnh ngắn hạn và đà tăng tiếp tục mở rộng.
EUR suy yếu so với tất cả các đồng tiền G10, do lo ngại về nguy cơ áp thuế mới, điều này có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế Eurozone. Những tuần tới, sau khi thị trường đã tiêu hóa hoàn toàn kết quả bầu cử Mỹ, chúng tôi dự báo trọng tâm sẽ chuyển dần sang các yếu tố kinh tế vĩ mô và chính sách tiền tệ. Với sự đồng thuận rộng rãi về động thái cắt giảm lãi suất 25 bps tại cuộc họp FOMC đêm nay, tác động tức thời lên EUR/USD có thể sẽ bị hạn chế.
Việc lợi suất TPCP Mỹ tăng vọt gần đây đã kéo theo một số bất ổn xoay quanh triển vọng cắt giảm lãi suất của Fed. Dự kiến, lãi suất sẽ giảm dần về mức 3.75% vào cuối năm 2025. Với báo cáo CPI tháng 10 và dữ liệu doanh số bán lẻ sắp được công bố vào tuần tới, thị trường sẽ sớm chuyển trọng tâm trở lại các thông tin kinh tế quan trọng của Mỹ, đặc biệt là sức khỏe thị trường lao động và sức mua của người tiêu dùng khi mùa mua sắm cuối năm đang đến gần. Sau cùng, chúng tôi giữ nguyên quan điểm rằng EUR/USD sẽ giảm cho đến năm 2025, do tăng trưởng kinh tế Mỹ dự kiến vượt trội hơn Eurozone, và kết quả bầu cử hôm qua càng củng cố thêm dự báo này.
EUR/GBP
Cặp tiền này đã giảm tương đối mạnh trong phiên hôm qua khi thị trường tập trung vào cuộc bầu cử Mỹ. Sự kiện quan trọng nhất đối với thị trường Anh hôm nay là quyết định lãi suất của BoE, được công bố vào lúc 19:00 theo giờ Việt Nam. Chúng tôi dự báo BoE sẽ cắt giảm lãi suất 25 bps xuống 4.75%, phù hợp với kỳ vọng chung và định giá của thị trường. Với bản kế hoạch ngân sách có thể nói là được thiết lập để thúc đẩy lạm phát, chúng tôi cho rằng BoE sẽ tiếp tục thận trọng trong việc nới lỏng chính sách, củng cố cho kịch bản giữ nguyên lãi suất trong tháng 12. Do đó, chúng tôi sẽ tạm thời đứng ngoài thị trường, nhưng vẫn lạc quan về GBP trong dài hạn.
Danske Bank Research