MUFG Research: Pháp trên bờ vực khủng hoảng và tín hiệu báo động cho Eurozone
Phạm Phương Anh
Junior Editor
Nhận định từ Bộ phận Research của Ngân hàng MUFG.
USD/JPY: Mối đe dọa thuế BRICS & bình luận hawkish từ Thống đốc BoJ là trọng tâm
Đầu tuần này, đồng USD đang có dấu hiệu phục hồi và bật tăng trở lại sau đợt giảm cuối tháng trước. Chỉ số DXY đã vượt mức 106.00, so với mức thấp 105,62 vào thứ Sáu tuần trước. Đà tăng của đồng USD được hỗ trợ bởi các bình luận mạnh mẽ của Tổng thống đắc cử Donald Trump trong cuối tuần, khi ông đe dọa áp thuế 100% lên các nước BRICS vì những nỗ lực giảm phụ thuộc vào đồng USD. Ông đăng trên Truth Social rằng: "Chúng tôi yêu cầu cam kết từ những quốc gia này rằng họ sẽ không tạo ra một đồng tiền BRICS mới hay hỗ trợ bất kỳ đồng tiền nào khác để thay thế đồng USD hùng mạnh, nếu không sẽ phải đối mặt với thuế 100% và nên chuẩn bị từ biệt thị trường kinh tế Hoa Kỳ tuyệt vời này". Điều này diễn ra sau một báo cáo của Bloomberg từ tháng 4 cho biết Trump và các cố vấn kinh tế của ông đang thảo luận về các cách để trừng phạt các đồng minh và các đối thủ tham gia giao thương song phương bằng các đồng tiền khác ngoài USD, bao gồm các lựa chọn như kiểm soát xuất khẩu và thuế quan.
Năm nay, nhóm BRICS đã mở rộng thêm thành viên, ngoài 5 nước gốc (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) còn có thêm Iran, UAE, Ethiopia và Ai Cập. Tại hội nghị thượng đỉnh năm 2023, nhóm này đã thảo luận về việc giảm sự phụ thuộc vào đồng USD. Mặc dù khả năng áp dụng mức thuế 100% chống lại các nước BRICS là không cao ngay lập tức, những bình luận của Trump cho thấy ông sẽ sử dụng đe dọa thuế quan như một công cụ áp lực để buộc các đối tác thương mại của Mỹ phải thay đổi. Điều này nối tiếp các đe dọa thuế trước đó của ông đối với Canada, Mexico (tăng 25% thuế nhập khẩu) và Trung Quốc (tăng thêm 10% thuế).
Đà phục hồi mạnh mẽ của đồng USD đã đưa tỷ giá USD/JPY vượt lên trên ngưỡng 150.00 vào đêm qua, bất chấp những tín hiệu từ Thống đốc Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) Ueda về khả năng tăng lãi suất trong tháng tới. Trong cuộc phỏng vấn với tờ Nikkei cuối tuần, ông Ueda cho rằng các đợt tăng lãi suất tiếp theo đang "cận kề" khi xem xét các chỉ số kinh tế. Tuy nhiên, ông vẫn thể hiện sự thận trọng, lo ngại về việc vội vàng điều chỉnh lãi suất, đặc biệt là còn nhiều "dấu hỏi lớn" về triển vọng chính sách kinh tế Hoa Kỳ sau chiến thắng của Donald Trump.
Về đồng Yên cụ thể, ông cho biết thêm: "Nếu JPY yếu đi thêm khi tỷ lệ lạm phát bắt đầu tăng trên 2%, ngân hàng trung ương có thể phải áp dụng các biện pháp đối ứng, nếu cần thiết, với những diễn biến tạo ra rủi ro lớn cho chúng tôi". Ông nhấn lại rằng nhân viên BoJ ước tính lãi suất tự nhiên nằm ở khoảng "từ âm 1% đến dương 0,5%", do đó nếu lạm phát ở mức 2%, thì lãi suất chính sách có thể ở mức từ 1,0% đến 2,5%, cho thấy còn nhiều dư địa để tiếp tục tăng lãi suất. Nhìn chung, những nhận xét này củng cố dự báo cập nhật của chúng tôi về việc BoJ có thể nâng lãi suất ngay trong tháng tới, điều này đang giúp hỗ trợ thêm cho JPY trong những tháng cuối năm.
Đối với đồng Yên, Thống đốc Ueda cảnh báo nếu đồng tiền này tiếp tục suy yếu khi lạm phát vượt quá 2%, ngân hàng trung ương sẽ phải áp dụng các biện pháp để ứng phó với những rủi ro tiềm ẩn. Ông cho biết các chuyên viên của BoJ ước tính lãi suất tự nhiên nằm trong khoảng từ -1% đến +0.5%. Nếu lạm phát ở mức 2%, lãi suất chính sách có thể dao động từ 1.0% đến 2.5%, cho thấy còn nhiều không gian để điều chỉnh. Những nhận định này càng khẳng định dự báo của chúng tôi về khả năng BoJ sẽ nâng lãi suất trong tháng tới, đồng thời hỗ trợ thêm cho đồng Yên trong giai đoạn cuối năm.
EUR: Cuộc biểu tình toàn quốc tiến gần hơn đến việc lật đổ chính phủ Pháp
Đầu tuần này, đồng EUR đã chịu áp lực bán mạnh, khiến tỷ giá EUR/USD giảm về gần mức 1.0500, so với đỉnh 1.0597 vào cuối tuần trước. Nguyên nhân chính xuất phát từ tuyên bố của Jordan Bardella, Chủ tịch Đảng Quốc gia (National Rally), rằng đảng của ông sẽ kích hoạt cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm trừ khi xảy ra "một phép màu cuối cùng". Bardella yêu cầu Thủ tướng Barnier thực hiện những thay đổi cuối cùng cho dự thảo ngân sách trước 3 giờ chiều. Tuy nhiên, ông cho rằng rất ít khả năng Barnier sẽ nhượng bộ, bởi theo lời ông, đảng của mình "đã bị bỏ qua và khinh thường trong nhiều tháng".
Mối quan hệ giữa chính phủ Pháp và Đảng Quốc gia đã trở nên căng thẳng hơn sau cuối tuần. Bộ trưởng Tài chính Antoine Armand thể hiện lập trường hawksih khi tuyên bố dứt khoát: "Chính phủ Pháp sẽ không chấp nhận bất kỳ tối hậu thư nào" và khẳng định "chúng tôi sẽ không bị ép buộc". Bộ trưởng Ngân sách Laurent Saint-Martin tiết lộ với tờ Le Parisien rằng những yêu cầu sửa đổi ngân sách sẽ khiến chi phí lên tới gần 10 tỷ euro. Do đó, sau khi đã từ bỏ kế hoạch tăng giá điện tuần trước, chính phủ tuyên bố sẽ không có thêm bất kỳ nhượng bộ nào nữa. Đảng Quốc gia tiếp tục đưa ra các yêu cầu bổ sung: giảm bảo hiểm y tế, kêu gọi áp dụng moratorium cho các loại thuế mới hoặc tăng, hỗ trợ tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, và điều chỉnh lương hưu theo lạm phát từ ngày 1/1. Các đảng đối lập dự kiến sẽ khởi động quy trình bỏ phiếu bất tín nhiệm ngay hôm nay, và cuộc bỏ phiếu có thể diễn ra trong tuần này. Mặc dù tình hình chính trị Pháp cho đến nay chưa ảnh hưởng nhiều đến đồng EUR, nhưng việc chính phủ sụp đổ có thể tạo ra rủi ro giảm trong những tháng cuối năm. Tình trạng bất ổn chính trị gia tăng cũng có thể duy trì kỳ vọng thị trường về việc cắt giảm lãi suất 50 điểm cơ bản của ECB trong tháng này, mặc dù dữ liệu kinh tế thực tế chưa hoàn toàn ủng hộ. Báo cáo CPI mới nhất của khu vực đồng euro phù hợp với dự báo thị trường, với lạm phát chung ở mức 2.3% và lạm phát lõi là 2.7% trong tháng 11. Chúng tôi vẫn nhận định ECB sẽ thực hiện cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản trong tháng 12, nhưng có khả năng mở rộng đà cắt giảm lớn hơn trong quý 1.
MUFG Research