Liệu chúng ta đang bước vào một vòng xoáy lạm phát - tiền lương mới?

Liệu chúng ta đang bước vào một vòng xoáy lạm phát - tiền lương mới?

Tú Đỗ

Tú Đỗ

Senior Economic Analyst

11:10 17/10/2021

Sau 1 thập kỷ ổn định, các nước phát triển đang phải đối mặt với áp lực gia tăng từ cả lạm phát và tiền lương

Người lao động tại Mỹ vẫn chưa sẵn sàng quay trở lại thị trường
Người lao động tại Mỹ vẫn chưa sẵn sàng quay trở lại thị trường

Tại các quốc gia phát triển, tiền lương và giá cả thường có xu hướng tăng chậm rãi. Trong 1 thập kỷ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, lạm phát hiếm khi vượt qua mục tiêu của các NHTW và tiền lương cũng có vẻ không tăng lên đáng kể. Sức chi tiêu trung bình giờ tại Anh, Ý và Nhật Bản gần như tương tự giữa thời điểm trước bùng phát đại dịch Covid-19 và giai đoạn giữa những năm 2000. Tại Mỹ, việc giữ cho tốc độ tăng của tiền lương trung bình ở mức 2.9% từ năm 2015 đến 2019 và tỷ lệ lạm phát trung bình ở dưới mức 2% được xem là một thành công hiếm có.

Tuy vậy, quá trình phục hồi trở lại sau đại dịch đã mang tới một sự thay đổi đáng giật mình: Giá cả và tiền lương đều đang có xu hướng tăng vọt. Tiền lương theo giờ trung bình tại Mỹ đã tăng 4.6% kể từ đầu năm 2021 đến nay trong khi mặt bằng giá tiêu dùng cũng tăng hơn 5.4%. Tại Đức, tỷ lệ lạm phát đã chạm mức 4.1% và công đoàn trong khối dịch vụ công hiện đang yêu cầu mức tăng tiền lương là 5%. Tình trạng tương tự cũng đang diễn ra tại Nhật Bản.

Nguyên nhân của việc giá cả tăng lên là khá rõ ràng: Nhu cầu đối với hàng hóa tăng cao kết hợp với sự tắc nghẽn của chuỗi cung ứng và áp lực từ giá năng lượng. Đối với tiền lương, vấn đề có vẻ phức tạp hơn. Tại hầu hết các quốc gia, lượng việc làm hiện vẫn đang thấp hơn so với trước đại dịch. Tuy vậy người lao động có vẻ không sẵn sàng hoặc không đủ khả năng để đáp ứng các nhu cầu tuyển dụng hiện tại. Sự thiếu hụt lao động này cho thấy sự khó khăn trong việc thay đổi nghề nghiệp và nơi làm việc khi nền kinh tế đang trải qua một quá trình điều chỉnh bất thường. Nỗi lo ngại dịch bệnh và hiệu ứng từ sự hỗ trợ của chính phủ có thể khiến người lao động tiếp tục chần chừ quay trở lại thị trường.

Nguyên nhân không rõ ràng đằng sau đà tăng của tiền lương khiến cho công việc của các NHTW trở nên khó khăn hơn. Phần đông các nhà làm luật đều cho rằng lạm phát cao chỉ là tạm thời. Tuy nhiên, tiền lương có thể sẽ là yếu tố tiếp theo gây áp lực lên lạm phát, nhất là nếu người lao động yêu cầu tăng tiền lương do kỳ vọng chi phí sẽ tăng lên trong tương lai. 

Để tránh được việc lạm phát dai dẳng cần có sự kết hợp của 3 động thái sau. Thứ nhất, các doanh nghiệp có thể đáp ứng nhu cầu tăng lương mà không tăng giá sản phẩm. Thứ hai, năng suất lao động gia tăng nhằm cân bằng mức tăng của tiền lương. Và cuối cùng, người lao động dần trở lại thị trường.

The Economist

Broker listing

Cùng chuyên mục

Làm thế nào để được Trump tuyển dụng?
Thái Linh

Thái Linh

Junior Editor

Làm thế nào để được Trump tuyển dụng?

Sau chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016 - khi còn là một ngôi sao truyền hình thay vì một cựu tổng thống – ông Donald Trump đã điều hành quá trình chuyển giao Nhà Trắng như thể đó là một tập phim gay cấn của "The Apprentice".
Trump 2.0: Điều gì đang chờ đợi Đông Nam Á?
Thái Linh

Thái Linh

Junior Editor

Trump 2.0: Điều gì đang chờ đợi Đông Nam Á?

Đông Nam Á có thể sẽ không phải là ưu tiên trong chương trình nghị sự đối ngoại của ông Trump, nhưng khu vực này cần phải có chiến lược đối phó với các lập trường về thương mại và an ninh của Tổng thống đắc cử, cũng như cách tiếp cận mang tính giao dịch của ông.
Nhịp đập kinh tế Trung Quốc: Con đường phục hồi chông gai và những thách thức còn bỏ ngỏ
Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

Nhịp đập kinh tế Trung Quốc: Con đường phục hồi chông gai và những thách thức còn bỏ ngỏ

Báo cáo kinh tế vĩ mô tháng 10 của Trung Quốc cho thấy bức tranh tương đối phức tạp. Điểm sáng đến từ tăng trưởng doanh số bán lẻ vượt kỳ vọng, trong khi đó sản xuất công nghiệp và đầu tư bất động sản lại có dấu hiệu chậm lại. Đáng chú ý, tốc độ tăng trưởng đầu tư tài sản cố định (tính từ đầu năm) duy trì ổn định so với tháng trước.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ