Nước Anh trước bài toán nan giải: Cắt giảm phúc lợi hay đối mặt với khủng hoảng lao động?

Nước Anh trước bài toán nan giải: Cắt giảm phúc lợi hay đối mặt với khủng hoảng lao động?

Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

15:12 19/03/2025

Tình trạng rời bỏ thị trường lao động tại Anh đã tăng vọt kể từ sau đại dịch, đặc biệt do các vấn đề sức khỏe.

Tuy nhiên, phải mất tới 18 tháng chính phủ của Rishi Sunak mới đưa ra các biện pháp thắt chặt trợ cấp phúc lợi. Đến lúc đó, khoảng 1 triệu người trong độ tuổi lao động đã rời khỏi lực lượng lao động kể từ năm 2019, phần lớn do lý do sức khỏe. Tuy nhiên, kế hoạch cải cách phúc lợi này nhanh chóng bị tòa án bác bỏ vì thiếu sự tham vấn đầy đủ. Khi cuộc bầu cử đến gần, sự trì hoãn càng kéo dài hơn. Sau khi Đảng Lao động giành chiến thắng, chính phủ mới đưa ra một mục tiêu dài hạn đầy tham vọng: nâng tỷ lệ người lao động có việc làm lên 80%, một mức chưa từng đạt được trong lịch sử nước Anh.

Nhưng chính hai yếu tố khác mới thực sự thúc đẩy hành động: nhu cầu cắt giảm ngân sách để tăng chi tiêu quốc phòng và một cuộc khủng hoảng tài khóa nhân tạo. Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves đã để lại quá ít dư địa tài khóa trong ngân sách tháng 10, khiến bản cập nhật dự báo kinh tế ngày 26/3 trở thành một cuộc chạy đua để tìm nguồn tiền bù đắp. Nguy cơ vi phạm các quy tắc tài khóa tự đặt ra khiến chính phủ buộc phải coi cắt giảm phúc lợi là một nhiệm vụ cấp bách. Lần này, nước Anh buộc phải xem xét nghiêm túc về tình trạng lao động rời bỏ thị trường và hệ thống trợ cấp.

Ngày 18/3, Bộ trưởng Phúc lợi Liz Kendall công bố kế hoạch cải cách trợ cấp, dự kiến tiết kiệm 5 tỷ bảng Anh (6.5 tỷ USD, tương đương 0.2% GDP) mỗi năm vào năm 2030, đồng thời khuyến khích nhiều người Anh quay trở lại làm việc. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi khi Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) công bố đánh giá chính thức vào cuối tháng này. Các biện pháp cải cách bao gồm thu hẹp khoảng cách giữa trợ cấp dành cho người có vấn đề sức khỏe và trợ cấp thông thường, siết chặt điều kiện hưởng phúc lợi, đồng thời khôi phục hình thức đánh giá trực tiếp thay vì qua điện thoại như trong thời kỳ hậu đại dịch.

Bên cạnh các biện pháp thắt chặt, chính phủ cũng cam kết dành thêm 1 tỷ bảng để hỗ trợ tìm kiếm việc làm và đưa ra “quyền được thử việc” nhằm đảm bảo rằng những người thất bại trong việc quay lại làm việc sẽ không bị cắt giảm trợ cấp. Đây là một bước tiến đáng kể so với chính sách nửa vời của chính phủ tiền nhiệm. Tuy nhiên, khoản tiết kiệm 5 tỷ bảng vẫn chỉ bằng 1/4 mức tăng chi tiêu dự kiến cho các chương trình phúc lợi, vốn được chính phủ ước tính sẽ tăng thêm 20 tỷ bảng vào cuối thập kỷ này. Điều đáng lo ngại là các khảo sát – ngoại trừ về sức khỏe tâm thần – không chỉ ra rằng người Anh thực sự mắc nhiều bệnh hơn trong những năm gần đây.

Sau những tranh luận căng thẳng trong nội bộ Đảng Lao động về cải cách phúc lợi, có thể Rachel Reeves và Liz Kendall sẽ không muốn tiếp tục theo đuổi vấn đề này. Nhưng đáng tiếc là họ có thể sẽ phải làm vậy.

Điều đáng chú ý là sự gia tăng số người rời bỏ thị trường lao động xảy ra ngay cả khi thị trường việc làm tại Anh đang có dấu hiệu phục hồi. Tỷ lệ thất nghiệp năm 2022 chạm mức thấp nhất trong nửa thế kỷ và số lượng vị trí tuyển dụng đạt mức cao kỷ lục. Tuy nhiên, thị trường lao động hiện đang suy yếu nhanh chóng, và nếu suy thoái xảy ra, vấn đề này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi một nhóm lao động nữa rời khỏi thị trường và phụ thuộc vào trợ cấp dài hạn.

Tệ hơn nữa, nhiều chính sách kinh tế khác của Đảng Lao động có thể gây tác động tiêu cực đến nhóm lao động có trình độ thấp – những người vốn phù hợp với công việc có yêu cầu không cao và có vấn đề về sức khỏe. Từ tháng 4, việc tăng thuế bảo hiểm quốc gia đối với doanh nghiệp và nâng mức lương tối thiểu sẽ đẩy chi phí sử dụng lao động lên khoảng 5%, khiến các công ty có xu hướng giảm số lượng lao động để tập trung vào những vị trí có năng suất cao hơn với mức lương tốt hơn. Điều này có thể khiến nhiều người thất nghiệp rơi vào vòng xoáy phụ thuộc vào trợ cấp mà không có lối thoát.

Bất chấp những cải cách đang được thực hiện, chính phủ vẫn chưa tìm ra cách giải quyết bài toán lớn hơn: làm thế nào để khuyến khích lực lượng lao động quay trở lại thị trường mà không làm tăng gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp? Nếu không có sự cân bằng hợp lý, Đảng Lao động có thể đối mặt với một cuộc khủng hoảng lao động và tài chính công nghiêm trọng hơn trong những năm tới.

The Economist

Broker listing

Cùng chuyên mục

Chứng khoán Mỹ lao dốc: Trump có thực sự lo lắng?
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Chứng khoán Mỹ lao dốc: Trump có thực sự lo lắng?

Nhà đầu tư kỳ vọng thị trường chứng khoán sẽ buộc chính quyền Trump phải điều chỉnh chính sách, nhưng điều này không xảy ra. Dù Phố Wall giảm điểm mạnh, Nhà Trắng vẫn giữ vững lập trường, thậm chí coi đây là điều cần thiết. Trong khi đó, thị trường trái phiếu vẫn ổn định, tiếp tục đóng vai trò quan trọng hơn trong việc định hình chính sách.
Dòng tiền ồ ạt chảy vào trái phiếu chính phủ Mỹ có kỳ hạn ngắn khi nhà đầu tư lo ngại rủi ro từ chính sách của Trump
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Dòng tiền ồ ạt chảy vào trái phiếu chính phủ Mỹ có kỳ hạn ngắn khi nhà đầu tư lo ngại rủi ro từ chính sách của Trump

Trong bối cảnh thị trường tài chính biến động mạnh do những bất ổn về chính sách kinh tế và thương mại của cựu Tổng thống Donald Trump, nhà đầu tư đã rót hơn 22 tỷ USD vào trái phiếu chính phủ Mỹ có kỳ hạn ngắn kể từ đầu năm nay. Động thái này phản ánh tâm lý thận trọng của giới đầu tư, khi họ tìm kiếm kênh trú ẩn an toàn trước nguy cơ suy thoái kinh tế và lạm phát tăng cao.
Đồng Yên sụt giảm, cổ phiếu châu Á tăng điểm trong bối cảnh chờ đợi thông báo từ BoJ
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Đồng Yên sụt giảm, cổ phiếu châu Á tăng điểm trong bối cảnh chờ đợi thông báo từ BoJ

Thị trường chứng khoán châu Á đã đi ngược xu hướng so với đà giảm trên Phố Wall, nơi làn sóng bán tháo mạnh mẽ các cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn phản ánh xu hướng nhà đầu tư đang giảm vị thế đối với tài sản rủi ro tại thị trường Mỹ. Trong khi đó, giá vàng tiếp tục đà tăng, thiết lập mức kỷ lục lịch sử mới.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ