Chính trị và Fed

Rủi ro lớn nhất ở thời điểm hiện tại được diễn đạt bằng một từ: “Trump”. Ít nhất đó là những gì bạn có thể thu thập được từ các phương tiện truyền thông trong vài ngày qua. Đây có thể là lợi thế với một số người, nhưng với một số người khác, "Trump" lại là ác mộng. Các cuộc thăm dò ý kiến tại Khu vực Bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng hòa cho kết quả Trump dẫn đầu là điều rất khó khăn, tuy nhiên cuộc tổng tuyển cử cho thấy ông đang tiến gần tới vị trí dẫn đầu. Mọi người nên bắt đầu tìm hiểu ngay lập tức nhiệm kỳ thứ 2 của ông sẽ như thế nào.

Trump hiện đang là Người dẫn đầu cuộc đua vào Nhà Trắng 2024

Biểu đồ 01: Cuộc đua vẫn rộng mở nhưng đảng Cộng hòa đang có lợi thế hơn

Nguồn: RealClearPolitics.com, Bloomberg

Các chuyên gia đang ngày càng bàn tán về cơn ác mộng tại Nhà Trắng nếu ông Trump quay lại. Bởi lần thứ hai Donald Trump được kỳ vọng sẽ biết cách sử dụng quyền lực một cách hiệu quả hơn so với nhiệm kỳ thứ nhất.
Lời cảnh báo của Đảng Dân chủ và #NeverTrump bảo thủ - những người phản đối việc đề cử tổng thống Donald Trump bây giờ còn quá sớm. Việc một chính trị gia đi quá xa và quá sớm có thể rất nguy hiểm. Thời điểm này của chiến dịch tranh cử bốn năm về trước, có rất nhiều bài bình luận về Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren - ứng cử viên hàng đầu của Đảng Dân chủ. Nhiều người nhận thấy viễn cảnh về Tổng thống Warren rất đáng báo động. Trong khi những lời cảnh báo về một tổng thống mới và chế độ độc tài hơn chính là Trump lại hiện về và trùng lặp vào thời điểm khẩu vị rủi ro trên thị trường đang phục hồi, điều đó chưa khiến thế giới tài chính bận tâm nhiều. Nhưng mối lo ngại vẫn có thể được cảm nhận rõ ràng đối với kim loại quý như Vàng và tiền điện tử như Bitcoin.
Giới tinh hoa chính sách ở Mỹ có vẻ đang lo sợ về nhiệm kỳ thứ hai của Trump. Điều này sẽ ảnh hưởng đến quyết định của riêng họ như thế nào trong 11 tháng tới? Đặc biệt là những quyết định mang tính xoay trục và thay đổi chính sách, chắc hẳn sẽ không có tổ chức nào thú vị hơn cơ quan ấn định lãi suất - Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed.
Marko Papic, nhà phân tích địa chính trị của Clocktower Group, đưa ra đánh giá rõ ràng rằng: “FOMC là một phần của giới tinh hoa chính sách, điều này đảm bảo Fed sẽ hướng tới sự khoan hồng với bất kể tài sản hoặc dữ liệu nào diễn ra trong suốt cuộc bầu cử đang tranh chấp. Fed có thể "xoay trục" chính sách. Hãy đầu tư cho phù hợp.”
Ông lập luận rằng bất kể diễn biến của nền kinh tế như thế nào thì điều này vẫn đúng. Ngay cả một dấu hiệu về một cuộc suy thoái sớm cũng có thể gây ra sự hoảng loạn, buộc phải cắt giảm lãi suất mạnh hơn dự kiến hiện tại. Nếu lạm phát vẫn ở mức ổn định, Papic cho rằng sẽ không có “sự trở lại của những lời hùng biện diều hâu mà người ta mong đợi trong các câu chuyện của Fed trong suốt năm 2022 và phần lớn năm 2023”.

Powell cần bảo vệ khả năng tồn tại của Fed với tư cách là một tổ chức. Vài năm gần đây đã chứng kiến sự sụp đổ trong nhận thức của công chúng về Tòa án Tối cao như một cơ quan không phụ thuộc vào chính trị. Stephen Myrow của Beacon Policy Advisors ở Washington nói về sự tương đồng giữa Chánh án đương nhiệm Tòa án Tối cao Mỹ - John Roberts và Jerome Powell của Fed. Roberts đang cố gắng duy trì sự tôn trọng đối với Tòa án và thường tỏ ra lo lắng trong việc xây dựng các phán quyết tránh phân chia đảng phái. Đối mặt với nguy cơ ngày càng tăng về nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump và việc đứng đầu một thể chế mà tính hợp pháp của nó cũng đang bị tấn công, Powell đang gặp vấn đề lớn.
Theo Myrow, nguy cơ lãi suất "cao hơn trong thời gian dài hơn” có thể khiến nền kinh tế suy thoái trước cuộc bầu cử và nhấn chìm cơ hội của Biden. Theo ông: “Cựu Tổng thống Trump rất có thể sẽ được bầu làm tổng thống và sẽ có cơ hội biến đổi FED theo hình ảnh của ông, điều này có thể gây tổn hại đến uy tín của FED nhiều hơn những gì Powell có thể làm bằng cách hạ lãi suất trong chiến dịch tranh cử tổng thống.” Trong nhiệm kỳ đầu tiên, việc Trump đề cử những cá nhân cấp tiến như Judy Shelton - người ủng hộ việc quay trở lại chế độ bản vị vàng, đã bị thất bại tại Thượng viện. Điều đó ít có khả năng xảy ra trong nhiệm kỳ tới.
Steve Sosnick của Institutional Brokers cảnh báo rằng: Trong lịch sử, FED thường không thích thay đổi lãi suất trước cuộc bầu cử để tránh nhầm lẫn rằng FED đang chọn phe. Điều đó không có nghĩa là FED sẽ không hành động gì, FED vẫn có thể đưa ra động thái nếu cần thiết, như khi cắt giảm lãi suất xuống 0 trong đợt đóng cửa do đại dịch năm 2020 hoặc trong cuộc khủng hoảng tín dụng năm 2008, nhưng bất kỳ thay đổi phủ đầu hoặc tùy ý nào cũng cần phải xảy ra sớm hơn trong năm. Không có lý do gì để nghi ngờ Fed sẽ cắt giảm lãi suất hoặc ngưng bán trái phiếu thắt chặt định lượng nếu cần thiết, nhưng những trường hợp đó không phải là những gì được định giá trên thị trường hiện nay, Steve Sosnick nói thêm.

Thêm vào đó, nếu có bất kỳ động thái nào cho thấy Fed đang hành động để giúp đỡ Biden thì hoàn toàn chắc chắn rằng Ứng cử viên Trump sẽ phủ đầu. Trump không ngần ngại công khai tấn công Powell, người mà chính ông đã bổ nhiệm khi còn là tổng thống. Powell có lẽ không muốn hứng chịu sự chỉ trích của Trump, do đó sẽ cần phải có một lập luận vững chắc về việc cắt giảm, dưới hình thức suy thoái kinh tế.
Steven Blitz của TS Lombard đã đưa ra một động cơ khác. Trong nhiều năm dưới thời Alan Greenspan, sau đó là thời Ben Bernanke, FED dường như chỉ cắt giảm lãi suất để ứng phó với sự sụt giảm của thị trường chứng khoán và chỉ tăng lãi suất khi thị trường chứng khoán hồi phục hoàn toàn. Theo số liệu từ cuộc thăm dò hàng năm của Gallup, tỷ lệ người Mỹ nắm giữ cổ phiếu hiện đã phục hồi gần như toàn bộ số tiền đã mất trong cuộc Khủng hoảng Tài chính Toàn cầu.

Biểu đồ 02: Tỷ trọng người Mỹ sở hữu lượng cổ phiếu đang gia tăng kể từ năm 2008

Nguồn: Gallup

Trong tình huống này, Blitz đưa ra quan điểm gây tranh cãi rằng khi nền kinh tế chậm lại, mức độ suy thoái phụ thuộc vào thị trường chứng khoán. Fed sẽ cố gắng hết sức để giữ cho cổ phiếu không biến cuộc suy thoái trở nên trầm trọng hơn. Hiệu ứng của cải (Wealth effect) từ số lượng lớn nhà đầu tư có danh mục cổ phiếu thua lỗ sẽ rất nguy hiểm. Theo quan điểm của Blitz, chính trị đóng vai trò như một động lực bổ sung để Fed giữ thái độ khoan dung và gây ra nguy cơ lạm phát tái diễn sau cuộc bầu cử:
Khi xem xét cơn sốt chính trị tổng thống vào năm 2024, bất kỳ sự thiên vị chính sách nào khiến FOMC bị quên lãng trong 12 tháng tới đều cực kỳ hấp dẫn. Nói rộng ra, phải tránh suy thoái bằng mọi giá hoặc hạn chế hết mức có thể. Theo thời gian, sẽ có một cái giá phải trả cho việc không có suy thoái đó là lạm phát cuối cùng sẽ quay đầu. Trong khi đó, giới đầu tư nhanh chóng đồng tình với quan điểm rằng khả năng cao Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm sau, khiến giá của các tài sản phi lợi suất như Vàng tăng giá cùng với Bitcoin.

Vàng

Giá vàng giao ngay đã tăng lên mức cao kỷ lục mới là 2.100 USD/ounce vào thứ Hai. Peter van Dooijeweert của Man Group miêu tả câu chuyện về giá vàng hiện nay rất giống trái phiếu. Với việc lãi suất giảm, lập luận rằng vàng sẽ không mang lại lợi nhuận ít trở thành vấn đề hơn. Nhưng ông vẫn có niềm tin rằng thị trường có thể sụp đổ vào năm tới. Điều này khiến những người nắm giữ vàng nhẹ nhõm hơn phần nào trước những động thái trừng phạt về tỷ giá. Vì vậy hiện tại những người nắm giữ vàng có thể sử dụng tài sản này để phòng thủ. Nỗi sợ hãi xoay quanh chính trị tạo ra một “xu hướng tìm tới các tài sản mang tính phòng thủ”.
Giá vàng được tính toán theo từng cột mốc. Nhiều người sẵn sàng mua nếu giá vàng phá vỡ mức đó, nhưng có vẻ nhiều người khác quyết định đây sẽ là cơ hội để bán mạnh.

Biểu đồ 03: Giá vàng đã tăng vượt ngưỡng 2.100 USD/ounce, sau đó tiếp tục tăng vào đầu giờ sáng ngày thứ Hai 04/12
Một số nhà đầu tư nắm giữ vàng đã quyết định bán chốt lời

Nguồn: Bloomberg

Điều này khá bất thường. Kể từ đại dịch năm 2020, giá vàng đã không còn biến động vượt mức 100USD/ngày. Sự hỗn loạn này là kết quả của hoạt động đầu cơ lãi suất cùng với sự hoảng loạn của Trump. Theo Bespoke Investment, lần duy nhất giá vàng sụt sâu hơn 100 USD/ngày là thời điểm 02/10/1979, đóng cửa ở mức thấp hơn 5.29% so với mức đỉnh, sau khi thiết lập mức cao nhất mọi thời đại.

Bitcoin

Trong khi giá vàng dao động mạnh, giá Bitcoin lại tăng vọt. Mức tăng của Bitcoin cho năm 2023 hiện đã vượt xa kim loại.

Biểu đồ 04: Bitcoin đánh bại vàng
Tỷ lệ “vàng kỹ thuật số” so với kim loại quý tăng mạnh khi giá Bitcoin đi lên

Nguồn: Bloomberg

Bitcoin đã đạt mức 42.000 USD vào thứ hai vừa rồi, thiết lập mức cao mới trong năm 2023. Được hình thành như một giải pháp thay thế cho các loại tiền tệ fiat (tiền pháp định) , token này đang được thúc đẩy bởi sự đầu cơ về Fed. Khả năng Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) sẽ sớm cho phép việc thành lập quỹ giao dịch hoán đổi (ETF) Bitcoin giao ngay đầu tiên tại Mỹ từ BlackRock, ngay khi năm sau bổ sung thêm chỉ số octan.

Mức tăng diễn ra ổn định với token lớn nhất theo vốn hóa thị trường đạt tăng trưởng liên tiếp trong tháng thứ ba, tăng tới 11% trong vài ngày đầu tháng 12, hiện tại đang được giao dịch tại mức giá cao nhất kể từ khi thị trường bắt đầu bùng nổ vào tháng 4/2022, khoảng thời gian mà TerraUSD sụp đổ.

Mức tăng này diễn ra ổn định khi token lớn nhất theo vốn hóa thị trường đạt được mức tăng trong tháng thứ ba, tăng thêm 11% trong vài ngày đầu tháng 12 để giao dịch ở mức cao nhất kể từ khi thị trường bắt đầu bùng nổ vào tháng 4 năm 2022, khoảng thời gian Stablecoin TerraUSD sụp đổ:

Biểu đồ 05: Giá trị leo thang ổn định của Bitcoin
Giá Bitcoin gần như tăng gấp ba kể từ đầu năm 2023 bất chấp sự đàn áp của ngành

Nguồn: Bloomberg

Bitcoin hiện đã đạt được mức tăng ngoạn mục 150% vào năm 2023 và động lực tăng giá đến từ hàng loạt tin tức tiêu cực. Năm ngoái là sự sụp đổ đáng kinh ngạc của FTX khiến Sam Bankman-Fried vừa rồi bị kết tội lừa đảo và phải đối mặt 115 năm tù. Gần đây, nhà sáng lập Binance - ông Changpeng Zhao vừa nhận tội tại tòa án Seattle (Mỹ) vì không tuân thủ quy định chống rửa tiền và vi phạm chế tài. Sàn giao dịch và Changpeng Zhao phải chịu mức phạt lần lượt là 4,3 tỷ USD và 50 triệu USD.

Các tin tức tiêu cực sẽ không làm phân tâm những nhà đầu tư trung thành với tiền điện tử. Họ tập trung vào việc cải thiện công nghệ blockchain, cùng với hy vọng gia tăng tính thanh khoản. Matt Maley, chiến lược gia trưởng thị trường tại Miller Tabak + Co cho biết: “Mọi chuyện lại trở nên điên rồ”. Ông cho rằng một trong những lý do quan trọng nhất khiến Bitcoin tăng mạnh vào năm 2020 và 2021 là do thanh khoản khổng lồ tràn vào hệ thống thời kỳ đại dịch. Các dự đoán sắp tới chỉ là viển vông nếu không có một nguồn thanh khoản khổng lồ tương tự khác đổ vào.

Biểu đồ 06: Bitcoin còn cách xa so với đỉnh
Để Bitcoin đạt được mức kỷ lục gần 69,000 USD như năm 2021 còn là một chặng đường dài.

Nguồn: Bloomberg

Dù mức 42,000 USD khá cao, nhưng nó vẫn còn cách xa so với mức kỷ lục gần 69,000 USD được thiết lập vào thời kỳ hoàng kim năm 2021. Và khi sự kiện được nhiều người mong đợi là halving (đề cập đến một quá trình làm giảm tỷ lệ phát hành tiền mới hay việc giảm định kỳ trợ cấp khối được cung cấp cho các thợ đào) sắp đến gần, nhiều nhà đầu tư đang chú ý đến việc sự kiện này có thể ảnh hưởng đến giá trị của Bitcoin như thế nào. (Trong ba lần halving gần đây nhất diễn ra vào năm 2012, 2016 và 2020 Bitcoin đều đạt kỷ lục sau mỗi lần halving do sự khan hiếm bắt buộc của đồng tiền này).Hiện tại, RSI 14 (Relative Strength Index) của Bitcoin đã chạm ngưỡng quan trọng 70. Khi RSI có điểm nằm dưới mức 30, nó cho biết giá tài sản có thể gần chạm đáy (quá bán); nếu RSI có điểm nằm trên mức 70, nó cho biết giá tài sản gần mức đỉnh (quá mua).

Dù nhiều người ủng hộ tiền điện tử nhưng vẫn có những nhà đầu tư hoài nghi như Peter Boockvar của Bleakley Financial Group: “Bitcoin mặc dù ngày càng phát triển, nhưng các ngân hàng trung ương chắc chắn không sử dụng đồng tiền này làm dự trữ và tôi vẫn không biết Bitcoin muốn trở thành gì khi nó ngày càng có giá trị”.

Dữ liệu quan trọng khác cần theo dõi là mối quan hệ giữa Bitcoin với Nasdaq-100. Trong nhiều năm cho đến khoảng giữa năm 2023, giá Bitcoin và chỉ số Nasdaq đều có mối tương quan chặt chẽ với nhau, có xu hướng tăng giảm tùy theo tâm lý đối với lĩnh vực công nghệ. Xu hướng đó đang bị phá vỡ một lần nữa. Sự yếu kém của ngân hàng trung ương mang lại lợi ích trực tiếp cho tiền điện tử hơn nhiều so với công nghệ, cùng với viễn cảnh Trump trở lại năm 2024, tiếp tục nhiệm kỳ thứ hai của ông và buộc Fed phải tuân theo ý muốn của mình, Bitcoin có thể sẽ tiếp tục phát triển.