Trong năm 2021, Fed luôn duy trì quan điểm về việc lạm phát cao chỉ là vấn đề xảy ra trong ngắn hạn. Tuy nhiên, các dự báo về tình hình giá cả gia tăng vẫn tiếp tục lập những mức kỷ lục mới, chạm mức 5% vào tháng 10 (tính toán theo phương pháp được ưa thích của Fed) ngay cả khi trên thị trường lao động số lượng việc làm vẫn thiếu khoảng 4 triệu so với trước đại dịch. Vào ngày 15 tháng 12, Fed sẽ đưa ra quyết định về việc thắt chặt chính sách tiền tệ, có thể bằng cách đẩy nhanh tốc độ ngừng mua tài sản tài chính chủ yếu là trái phiếu chính phủ - taper, hiện đang duy trì ở mức 90 tỷ đô la mỗi tháng. Fed cần có những hành động cụ thể. Mặc dù không có gì đảm bảo rằng kết quả sẽ đúng như mong đợi, nhưng Fed vẫn phải nhanh chóng có động thái phản ứng trước những dữ liệu kinh tế và thực hiện các biện pháp điều chỉnh cần thiết khi các vấn đề hiện tại đang ngày một “nóng” hơn. Những dữ liệu thu thập được tính đến thời điểm này đã cho thấy Fed đang đi chậm hơn thị trường.

Việc giá cả gia tăng không thể giải thích chỉ bởi một vài sự thiếu hụt trong nguồn cung, chẳng hạn như trường hợp của thị trường ô tô cũ - second-hand. Trong tháng 10, trung bình giá cả của các mặt hàng nằm trong giỏ sản phẩm dùng để tính chỉ số giá tiêu dùng – CPI, đã tăng khoảng 3.1% so với một năm trước đó. Giá quần áo tăng 4.3%, nhà ở (tiền thuê các căn hộ) tăng khoảng 3.5%, và chi phí vận chuyển cũng tăng 4.5%. Trong quý ba, tiền lương của khu vực tư nhân có tốc độ tăng trưởng bằng với tốc độ tăng trưởng cả năm, ở mức 6.5% - một sự gia tăng quá nhanh so với mục tiêu lạm phát ở mức 2% của Fed, trong khi không có sự tăng trưởng năng suất đột biến.

Thực tế, các yếu tố thúc đẩy lạm phát chỉ mang tính chất tạm thời. Khoản kích thích tài khóa trị giá 1.9 nghìn tỷ đô la mà Tổng thống Joe Biden đã ký vào tháng 3 sẽ không được gia hạn (mức chi tiêu đề xuất trong dự luật chi tiêu cho xã hội của Đảng Dân chủ được mở rộng và bù đắp một phần qua việc tăng thuế). Trong thời kỳ đại dịch, người tiêu dùng gia tăng mua sắm hàng hóa một cách đáng kinh ngạc. Chuỗi cung ứng bị gián đoạn do nhiều nhà máy trên toàn thế giới phải đối mặt với việc phong tỏa và sự thiếu hụt nhân viên. Mặc dù số lượng người Mỹ thất nghiệp tăng cao bất thường, các công ty vẫn phải tốn rất nhiều công sức để có thể “lấp đầy” các vị trí công việc đang còn trống.

Tuy nhiên, dự đoán khi nào các áp lực giá liên quan đến đại dịch sẽ giảm bớt là một việc vô bổ và phí thời gian, đặc biệt là khi biến thể Omicron vẫn đang tiếp tục lan rộng. Chừng nào tỷ lệ lạm phát vẫn ở mức cao, thì nguy cơ để vấn đề này tiếp diễn trong dài hạn ngày càng gia tăng. Hội đồng Fed tại New York ước tính rằng, người tiêu dùng kỳ vọng giá cả sẽ tăng với tốc độ trung bình hàng năm là 4.2% trong ba năm tới, tăng mạnh từ mức xuất phát điểm là 3% vào tháng 1 năm 2021, và điều này cho thấy rằng có thể người lao động sẽ đòi hỏi một mức lương cao hơn. Kỳ vọng lạm phát gia tăng cũng làm giảm chi phí của tín dụng, bởi vì lạm phát làm cho các khoản nợ giảm giá trị và tất nhiên dễ hoàn trả hơn. Lãi suất thực của trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm ở mức -1.6%, thấp hơn năm 2020, thời điểm mà nền kinh tế yếu hơn nhiều so với hiện tại.

Những quan điểm trong cuộc thảo luận mới nhất được đưa ra từ những người theo phe “dovish” (ủng hộ chính sách tiền tệ nới lỏng) là GDP danh nghĩa, hay tổng lượng tiền mặt được sử dụng trong nền kinh tế, chỉ đang đi theo xu hướng trước khủng hoảng. Điều này chứng tỏ rằng chính sự rối loạn do đại dịch mới là tác nhân đẩy giá cả tăng cao, chứ không phải do sự gia tăng đột biến của lượng cầu. Tuy nhiên, mặc dù quan điểm này mới vừa xuất hiện vào quý 3, nó có thể đã trở nên lỗi thời. GDP danh nghĩa dự kiến ​​sẽ tăng trưởng với tốc độ hàng năm trên 10% trong quý IV, so với mức xu hướng trước đây chỉ 4%. Mỹ đang chứng kiến ​​một sự gia tăng bất thường về cầu, không chỉ là vấn đề với nguồn cung bị đứt gãy.

Vì lý do kể trên, việc đẩy mạnh thắt chặt chính sách tiền tệ là hoàn toàn hợp lý. Nhưng nếu bạn tin vào lý thuyết của Fed về cách thức hoạt động của việc mua tài sản của họ, thì mỗi trái phiếu mà họ mua sẽ bổ sung thêm động lực kích thích mới cho nền kinh tế. Do đó, nếu chỉ đơn thuần là giảm tốc độ mua tài sản thì đó không thực sự là biện pháp thắt chặt chính sách tiền tệ.Vậy tại sao không tăng lãi suất để thay thế cho biện pháp nêu trên? Câu trả lời đó là Fed bị ràng buộc bởi chính những quy tắc trước đây của họ về việc sẽ ngừng mua trái phiếu trước khi tăng lãi suất, và họ tránh việc kết thúc quá trình mua tài sản một cách đột ngột. Tất nhiên việc thay đổi kế hoạch kể trên sẽ khiến các nhà đầu tư đặt câu hỏi về mức độ đáng tin cậy của ngân hàng trung ương.

Tin tốt là Fed hoàn toàn có thể thực hiện taper đủ nhanh để bắt đầu tăng lãi suất vào tháng Ba năm 2022. Nhưng nếu đại dịch trầm trọng hơn, và người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu vào hàng hóa dịch vụ, hoặc nhiều công nhân quay trở lại lực lượng lao động hơn, thì các nhà hoạch định chính sách tiền tệ có thể sẽ thay đổi hướng đi một lần nữa. Nhưng họ vẫn phải đảm bảo về việc sẽ sớm tăng lãi suất. Trong một thế giới lý tưởng, đây là một lựa chọn có thể nhìn thấy và đạt được một cách dễ dàng.