Khi giới thượng lưu toàn cầu đến Davos trong tuần này, họ sẽ có một số câu nói lạc quan để làm sôi nổi những cuộc trò chuyện khó xử khác về triển vọng kinh tế ảm đạm cho năm 2023. Cho những ai chưa biết thì lạm phát dường như đang đạt đỉnh trên toàn thế giới. Ở Mỹ, lạm phát đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một năm. Giá khí đốt tự nhiên của châu Âu đã giảm sâu về mức trước khi xung đột Nga-Ukraina nổ ra. Các nhà phân tích kỳ vọng rằng tăng trưởng toàn cầu sẽ không ảm đạm như dự báo 1.7% của Ngân hàng Thế giới được đưa ra vào đầu tuần trước. Nhưng sự không chắc chắn vẫn chưa giảm bớt — và một câu hỏi lớn sẽ xuất hiện trong các cuộc thảo luận của diễn đàn là việc Trung Quốc mở cửa trở lại nhanh chóng một cách đáng ngạc nhiên sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với nền kinh tế toàn cầu.

Sau gần ba năm tự cô lập, Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới - cuối cùng đã mở cửa lại biên giới vào ngày 8 tháng 1. Nước này hiện đã dỡ bỏ phần lớn các hạn chế nghiêm ngặt về đại dịch. Ít ai ngờ rằng chủ tịch Tập Cận Bình sẽ nhanh chóng đầu hàng trước chiến lược “Zero Covid” của mình, đặc biệt là với rất ít sự chuẩn bị. Covid-19 hiện đã lan rộng khắp đất nước, với ước tính có khoảng hàng chục triệu người mắc bệnh mỗi ngày tại cùng một thời điểm.

Trong khi dịch bệnh đã ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế của Trung Quốc, có những dấu hiệu cho thấy sự gián đoạn đang giảm dần nhanh chóng. Một số chỉ số cho thấy đỉnh dịch ở một số thành phố sẽ sớm qua đi, tình trạng thiếu nhân công đang giảm bớt và người tiêu dùng đang chi tiêu trở lại. Các hạn chế đối với các nhà phát triển bất động sản cũng đã được dỡ bỏ. Capital Economics, một công ty tư vấn, hiện kỳ vọng Trung Quốc sẽ báo cáo mức tăng trưởng 5.5% trong năm nay, tăng từ mức 3% trước đó. Nếu Trung Quốc có thể vượt qua làn sóng rút lui nghiệt ngã của mình, thì sự phục hồi trở lại của nền kinh tế nước này có thể có ý nghĩa toàn cầu đáng kể.

Sự hồi sinh trong hoạt động đầu tư và tiêu dùng của Trung Quốc sẽ hỗ trợ thúc đẩy nhu cầu toàn cầu. Các nhà xuất khẩu hàng hóa và các điểm du lịch nổi tiếng của Trung Quốc, đặc biệt là ở Đông Nam Á và Đông Á, sẽ được hưởng lợi. Lượng đặt phòng tăng đột biến trên các trang web du lịch cho thấy tiềm năng phục hồi chi tiêu toàn cầu của khách du lịch Trung Quốc, con số này vào năm 2019 lên tới 255 tỷ USD. Là nước tiêu thụ hàng hóa lớn nhất thế giới, sự phục hồi của đất nước này cũng sẽ thúc đẩy các nhà xuất khẩu kim loại và năng lượng. Và bên cạnh nhu cầu mạnh mẽ hơn, do Trung Quốc cung cấp 15% hàng hóa xuất khẩu của thế giới, áp lực chuỗi cung ứng toàn cầu có thể sẽ giảm bớt hơn nữa.

Tuy nhiên, nhu cầu cao hơn có thể làm tăng áp lực giá toàn cầu. Giá đồng, quặng sắt và các kim loại khác tiếp xúc với lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc gần đây đã tăng trở lại. Trong khi đó, với việc Trung Quốc chiếm khoảng 1/6 lượng tiêu thụ dầu toàn cầu, một số nhà dự báo hiện dự đoán rằng giá có thể đẩy trở lại trên 100 USD/thùng vào năm 2023. Ở châu Âu, có thể có những tác động đối với nguồn cung năng lượng. Năm ngoái, EU đã có thể xây dựng trữ lượng khí đốt mặc dù Vladimir Putin đã đóng cửa các đường ống dẫn chính, chủ yếu bằng cách nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng. Khi nhu cầu LNG của Trung Quốc quay trở lại, giá sẽ tăng và cạnh tranh về khí đốt sẽ gay gắt hơn, điều này có thể khiến châu u rơi vào tình trạng thiếu hụt vào mùa đông tới.

Nếu sự phục hồi của Trung Quốc khiến giá năng lượng tăng cao, áp lực lạm phát có thể mất nhiều thời gian hơn để giảm bớt và các ngân hàng trung ương có thể buộc phải thắt chặt chính sách tiền tệ hơn nữa. Với tác động của việc tăng lãi suất trong năm ngoái vẫn ảnh hưởng đến các hộ gia đình và doanh nghiệp, đây sẽ là một đòn giáng khác đối với tăng trưởng. Như Ngân hàng Thế giới đã cảnh báo, “bất kỳ diễn biến bất lợi mới nào” có thể đẩy thế giới vào suy thoái do các điều kiện kinh tế mong manh như thế nào. Thật vậy, đại dịch diễn ra như thế nào ở Trung Quốc — và những gì ông Tập làm tiếp theo — sẽ là yếu tố chính quyết định nền kinh tế toàn cầu sẽ hình thành như thế nào vào năm 2023.