ECB sẽ đánh giá thành công của việc tăng tốc độ mua trái phiếu
Đỗ Duy Đạt
Associate Manager, FX G7
Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu Christine Lagarde sẽ chịu áp lực phải trả lời câu hỏi khu vực đồng Euro sẽ cần các biện pháp hỗ trợ tăng cường trong bao lâu nữa vào cuộc họp ngày hôm nay, sau khi bà và các đồng nghiệp tổ chức cuộc họp chính sách của họ.
Nhiều khả năng bà ấy sẽ nói rằng ECB dự định tiếp tục mua trái phiếu với tốc độ nhanh cho đến tháng 6 để hỗ trợ các điều kiện tài chính và giúp đỡ nền kinh tế khi đại dịch vẫn tiếp diễn. Quan điểm của bà về kích thích tiền tệ trong nửa cuối năm có vẻ mơ hồ hơn nhiều, mặc dù một số đồng nghiệp của và đã công khai bắt đầu cuộc tranh luận đó.
ECB đang bị mắc kẹt trong một tình huống khó khăn khi số ca nhiễm Covid ở mức cao đang buộc họ phải áp dụng các biện pháp hạn chế khắt khe hơn trên phần lớn khu vực thuộc 19 quốc gia, làm giảm sản lượng và khiến nền kinh tế tụt hậu phía sau so với Mỹ. Đồng thời, các tiến bộ về tiêm chủng và hỗ trợ tài khóa nói chung đã thúc đẩy sự lạc quan rằng một sự phục hồi mạnh mẽ đã gần kề.
ECB đã tăng tốc độ mua trái phiếu trong cuộc họp tháng 3
Với các dự báo cập nhật về tăng trưởng và lạm phát sẽ không được công bố cho đến tận tháng 6, Hội đồng Châu Âu dự kiến sẽ không thực hiện thay đổi đối với lãi suất, chương trình mua tài sản hoặc các khoản vay ngân hàng.
Chương trình mua trái phiếu
ECB đã cam kết vào tháng 3 sẽ đẩy nhanh việc mua trái phiếu trong chương trình mua khẩn cấp đại dịch trị giá 1.85 nghìn tỷ EUR (2.2 nghìn tỷ USD) để giữ cho chi phí vay vốn cho các công ty, hộ gia đình và chính phủ trên toàn khu vực đồng Euro thấp.
Bước đi đó được đưa ra nhằm phản ứng với sự gia tăng lợi suất trái phiếu trên toàn cầu trong bối cảnh kích thích tài khóa lớn và sự phục hồi nhanh hơn của Hoa Kỳ. Các nhà hoạch định chính sách đánh giá nền kinh tế khu vực đồng Euro đang “ốm yếu” và chưa sẵn sàng cho chi phí đi vay cao hơn.
Kể từ đó, các ngân hàng trung ương trên toàn khối đã chi trung bình 17 tỷ Euro mỗi tuần - một con số có thể thấp hơn tốc độ thực tế do kỳ nghỉ lễ Phục sinh trong tháng này - tăng từ tốc độ khoảng 14 tỷ Euro kể từ đầu năm.
Điều kiện tài chính
Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Đức cao hơn khoảng 7 điểm cơ bản so với tháng 3 - ở mức -0.26% - trong khi các nhà đầu tư yêu cầu nắm giữ các khoản nợ rủi ro hơn của Ý đang dao động quanh mức 100 điểm cơ bản, ngay trên mức thấp của năm nay.
Tuy nhiên, các ngân hàng kỳ vọng sẽ thắt chặt các tiêu chuẩn tín dụng đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng trong quý II do nhu cầu sẽ tăng lên. Đó là một vấn đề quan trọng đối với Lagarde, người đã hứa hẹn một cách tiếp cận "toàn diện" để duy trì các điều kiện tài chính thuận lợi cho các công ty và hộ gia đình cũng như chính phủ.
Rút lại các chương trình viện trợ khẩn cấp
Trong khi các quan chức nhấn mạnh rằng họ có ý định giữ chính sách tiền tệ nới lỏng trong một thời gian dài, một số người đã bắt tay vào thảo luận về việc rút lại các biện pháp hỗ trợ khẩn cấp. Francois Villeroy de Galhau của Pháp cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây trên Bloomberg TV rằng ECB “có thể rút lại” chương trình mua trái phiếu đại dịch chỉ trong vòng chưa đầy một năm, theo kế hoạch hiện tại.
Hầu hết các nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát cho biết ngân hàng trung ương sẽ phát tín hiệu vào cuối năm 2021 rằng chương trình sẽ tạm dừng vào tháng 3 năm sau. Họ cũng dự đoán ECB mua chậm lại bắt đầu từ tháng Bảy.
Các nhà kinh tế dự báo mốc thời gian hành động của ECB
Đánh giá chiến lược
Một vấn đề phức tạp nữa là quá trình đánh giá chiến lược của ECB, vốn đã bị trì hoãn do đại dịch, được dự kiến sẽ hoàn thành trong năm nay. Các nhà hoạch định chính sách đang đánh giá cách ECB giám sát nền kinh tế và thiết lập chính sách tiền tệ.
Các quan chức đã tham gia một hội thảo về phân tích kinh tế và tiền tệ trong tuần này như một phần của quá trình đó.
Việc xem xét có khả năng dẫn đến sự thay đổi mục tiêu lạm phát của ngân hàng trung ương khi cuộc quá trình này kết thúc vào mùa thu, khoảng thời gian khi việc tháo gỡ các chương trình mua trái phiếu khẩn cấp “chiếm lấy ánh đèn sân khấu”.
Điều đó sẽ để lại cho các nhà đầu tư hai ẩn số quan trọng - các quan chức sẽ cung cấp chính sách tiền tệ gì, và mức độ lạm phát mà họ sẽ chịu đựng khi nền kinh tế phục hồi.
Kích thích tài khóa
Lagarde cũng có khả năng bị các chính phủ Liên minh Châu Âu đánh giá về tiến độ trong việc giải ngân các biện pháp kích thích tài khóa. Một trở ngại đã “tan biến” trong tuần này khi tòa án hiến pháp của Đức cho phép nước này tiến hành phê duyệt quỹ phục hồi trị giá 800 tỷ Euro. Ba Lan, nơi các cuộc tranh cãi chính trị đã trì hoãn việc phê chuẩn, có thể sẽ bỏ phiếu vào tháng Năm.
Trong khi đó, Thủ tướng Ý Mario Draghi - người tiền nhiệm của Lagarde tại ECB - sẽ vạch ra kế hoạch kích thích và cải cách trước quốc hội trong những ngày tới. Theo những người quen thuộc với dự thảo, bản kế hoạch mới nhất sẽ nêu chi tiết kế hoạch chi tiêu cho 16 hạng mục.
Các quan chức ECB đã sử dụng nhiều bài phát biểu gần đây của họ để nhấn mạnh sự cần thiết phải đạt được tiến độ nhanh chóng nếu khu vực đồng Euro muốn củng cố sự phục hồi của nó. Bất chấp sự hỗ trợ rộng rãi của các quốc gia, quy mô kích thích tài khóa của khu vực vẫn nhạt nhòa so với gói cứu trợ trị giá 1.9 nghìn tỷ USD mà chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đưa ra.
Carolynn Look, Bloomberg