JPMorgan Research: Fed dưới nhiệm kỳ thứ hai của Trump
Như Quỳnh
Junior Analyst
Nhận định của JPMorgan New York.
Hai câu chuyện lớn về kinh tế chính trong mùa thu này là cuộc bầu cử và vai trò của Cục Dự trữ Liên bang (Fed). Nếu Harris giành chiến thắng vào tháng 11, mối quan hệ giữa Fed và Nhà Trắng có thể vẫn ổn định như hiện tại. Nhưng nếu Trump tái đắc cử, câu chuyện sẽ phức tạp hơn.
Trong một cuộc họp báo gần đây, Trump nhấn mạnh rằng ông muốn có tiếng nói trong chính sách của Fed. Ông cho rằng với kinh nghiệm kinh doanh thành công của mình, ông có bản năng tốt hơn nhiều so với các quan chức Fed. Thêm vào đó, một bài viết trên The Wall Street Journal trích dẫn các nguồn tin cho thấy nhóm của Trump đang xem xét các biện pháp để gia tăng quyền lực của Tổng thống đối với chính sách tiền tệ.
Trong ghi chú này, JPMorgan phân tích các vấn đề trên trong bối cảnh rộng hơn về tính độc lập của Fed. Chúng tôi cũng đã thảo luận chủ đề này trong các buổi hội thảo trực tuyến với Sarah Binder, đồng tác giả của một nghiên cứu học thuật hàng đầu về sự độc lập của Fed, và David Wessel, giám đốc Trung tâm Hutchins về chính sách tài khóa và tiền tệ. Có ít nhất ba cách mà Tổng thống có thể ảnh hưởng đến chính sách của Fed: thông qua việc bổ nhiệm nhân sự, qua diễn đàn công khai và bằng các biện pháp không chính thống.
Bổ nhiệm nhân sự
Cách thông thường mà Tổng thống tác động đến chính sách tiền tệ là thông qua việc lựa chọn nhân sự mà ông ấy tin tưởng. Theo luật, Tổng thống đề cử bảy Thống đốc vào Ban Dự trữ Liên bang và các đề cử này phải được Thượng viện thông qua. Để bảo vệ Ban Dự trữ Liên bang khỏi sự ảnh hưởng chính trị quá mức, những người soạn thảo Đạo luật Dự trữ Liên bang đã quy định nhiệm kỳ của mỗi Thống đốc là 14 năm duy nhất (tuy nhiên, nếu một Thống đốc rời khỏi vị trí trước khi nhiệm kỳ 14 năm kết thúc, người kế nhiệm có thể đảm nhận phần còn lại của nhiệm kỳ đó và vẫn có thể được tái bổ nhiệm). Ngoài ra, nhiệm kỳ của các Thống đốc được sắp xếp theo kiểu xen kẽ để giới hạn quyền lực của Tổng thống trong việc thay đổi cơ cấu Ban.
Như đã thảo luận, vẫn có sự không chắc chắn về việc liệu Tổng thống có thể cách chức một Thống đốc Fed khỏi vị trí Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch hay không. Tuy nhiên, hầu hết các học giả pháp lý tin rằng ngay cả Tòa án tối cao hiện tại - vốn thường được coi là có xu hướng ủng hộ quyền lực hành pháp - cũng sẽ tôn trọng giới hạn “có lý do” đối với quyền hạn của Tổng thống trong việc cách chức một Thống đốc đương nhiệm. (“có lý do” thường được hiểu là các nguyên nhân như sai phạm hoặc hành vi sai trái). Nếu đó là trường hợp, thì cơ cấu hiện tại của Ủy ban sẽ hạn chế khả năng của Tổng thống trong việc thực hiện các thay đổi nhân sự quy mô lớn trong Ban của Fed.
Như đã thấy trong bảng 1, chỉ có hai Thống đốc có nhiệm kỳ kết thúc trong vòng bốn năm sau ngày nhậm chức sắp tới. Dĩ nhiên, các Thống đốc có thể từ chức trước khi nhiệm kỳ của họ kết thúc, do đó con số hai này nên được coi là mức giới hạn thấp nhất. Hơn nữa, có lý do để nghĩ rằng Phó Chủ tịch Giám sát Barr sẽ không hoàn thành hết nhiệm kỳ của mình trong kịch bản Trump II.
Trong bất kỳ trường hợp nào, không nên bỏ qua vai trò của Thượng viện trong việc phê chuẩn. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã ngăn chặn một số ứng cử viên có quan điểm không truyền thống về chính sách tiền tệ.
Cuối cùng, 12 chủ tịch của các Ngân hàng Dự trữ Liên bang khu vực - trong đó có năm người phục vụ tại Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) vào bất kỳ thời điểm nào - được lựa chọn bởi Hội đồng quản trị khu vực của họ trong khu vực tư nhân, nhưng phải được Ban của Fed thông qua. Ban đã tích cực hơn trong việc sử dụng quyền thông qua này trong vài thập kỷ gần đây, do đó, ảnh hưởng của Tổng thống đối với Ban cũng có thể lan tỏa đến các chủ tịch ngân hàng. Tuy nhiên, một lần nữa, nhiệm kỳ của các chủ tịch được sắp xếp xen kẽ cũng có thể hạn chế ảnh hưởng này. Trong số 12 chủ tịch hiện tại, chỉ có bốn người có giới hạn tuổi tác buộc họ phải nghỉ hưu trước khi kết thúc nhiệm kỳ Tổng thống tiếp theo.
Không có câu hỏi pháp lý nào về việc Tổng thống có quyền ảnh hưởng đến nhân sự của FOMC. Nhưng bản chất nhiệm kỳ xen kẽ của các thành viên có thể hạn chế khả năng nhanh chóng thay đổi cấu trúc của Fed, đặc biệt nếu Thượng viện tích cực thực hiện quyền giám sát và thông qua.
Diễn đàn công khai
Ngay cả khi không thể thay đổi nhân sự, Tổng thống vẫn có thể tạo áp lực lên Fed qua các phát biểu hoặc thông điệp công khai. Nghiên cứu của Thomas Drechsel (Đại học Maryland) cho thấy các cuộc gặp riêng giữa Tổng thống và quan chức Fed từ năm 1933-2016 thường dẫn đến các chính sách thúc đẩy lạm phát. Dù Trump đã nhiều lần chỉ trích Powell, không có bằng chứng cho thấy Powell bị ảnh hưởng tiêu cực. Thay vào đó, Powell điều chỉnh lãi suất để phản ứng trước các tác động từ chiến tranh thương mại của Trump, nhằm ổn định kinh tế.
Nếu đây là một điều chỉnh không cần thiết, thì người ta có thể kỳ vọng điều này sẽ được phản ánh trong các thước đo bù đắp lạm phát trên thị trường. Tuy nhiên, như đã thấy trong Hình 2, trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của Trump, các thước đo này vẫn dao động trong phạm vi thấp hơn so với mục tiêu lạm phát hai phần trăm của Fed (sau khi đã điều chỉnh các yếu tố).
Vì vậy, có vẻ như miễn Powell là Chủ tịch của Ban và của FOMC, ban lãnh đạo của Fed sẽ miễn nhiễm với áp lực từ Nhà Trắng. Nhiệm kỳ của Powell với tư cách là Chủ tịch kéo dài đến tháng 5 năm 2026, mặc dù gần đây cũng đã xuất hiện những câu hỏi về điều này.
Trong The Wall Street Journal vào đầu năm nay, các nguồn tin không tên trong nhóm của Trump đã đề cập đến một số lựa chọn để tăng cường ảnh hưởng của Tổng thống đối với chính sách tiền tệ. Một lựa chọn như vậy là thay thế Chủ tịch Powell. Theo luật, các Thống đốc không thể bị cách chức nếu không có lý do chính đáng (thường là hành vi sai trái). Nhưng chưa có tiền lệ về việc thay thế Chủ tịch. Nếu Trump cố gắng thực hiện điều này, Tòa án tối cao có thể xem xét vấn đề một cách cẩn trọng, vì Fed đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính toàn cầu.
Trump, với sự nhạy cảm cao đối với thị trường tài chính, hiểu rằng việc thay thế một Chủ tịch được kính trọng như Powell có thể gây ra biến động lớn, khiến lãi suất trái phiếu Chính phủ tăng và làm suy yếu vị thế của đồng đô la. Do đó, dù Tổng thống có quyền tác động đến Fed, nhưng việc thay đổi nhanh chóng cơ cấu Fed có thể bị giới hạn bởi nhiệm kỳ của các Thống đốc và sự ổn định của thị trường.
Chính sách quản lý độc lập
Mặc dù có nhiều lý do kinh tế để tách biệt chính sách tiền tệ khỏi chu kỳ bầu cử, nhưng lại có ít lý do kinh tế hơn để bảo vệ chính sách quản lý khỏi sự thay đổi của các chính quyền. Có lẽ vì lý do này mà sau khi Trump nhậm chức, Phó Chủ tịch Giám sát Dan Tarullo đã từ chức. Tương tự, Randy Quarles, người được bổ nhiệm bởi Trump, cũng rời đi khi Biden lên nắm quyền. Nếu Phó Chủ tịch Giám sát hiện tại Michael Barr từ chức sau một chiến thắng của Trump, Tổng thống mới sẽ nhanh chóng tác động đến các chính sách quản lý, ngay cả khi ảnh hưởng của ông đối với chính sách tiền tệ còn hạn chế hơn trong ngắn hạn.
JPMorgan