Kết quả khảo sát lực lượng lao động của Úc vào tháng 11 khá bất thường. Nhìn tổng thể, nền kinh tế đang tăng trưởng chậm hơn đáng kể so với xu hướng, nhưng tỷ lệ thất nghiệp lại giảm 0.2 điểm phần trăm xuống còn 3.9%, mức thấp nhất trong 8 tháng qua. Mặc dù tăng trưởng năng suất vẫn yếu, không đủ để giải thích hoàn toàn sự phân kỳ giữa tăng trưởng GDP ảm đạm và tỷ lệ thất nghiệp giảm, đặc biệt khi số giờ làm việc trung bình của mỗi lao động giảm nhẹ trên cả cơ sở 6 tháng và 12 tháng.

Thay vào đó, sự phân kỳ này chủ yếu do cách phân bổ giờ làm việc giữa các hộ gia đình, vốn đang trở nên không ổn định hơn qua từng tháng. Riêng trong tháng 11, kết quả khảo sát bị ảnh hưởng mạnh bởi những người không tham gia trả lời vào tháng trước - điều được xem như một hiệu ứng nhóm. Theo phân tích sâu hơn từ JPMorgan, các yếu tố cốt lõi của lực lượng lao động vẫn cho thấy xu hướng gia tăng dần tỷ lệ thất nghiệp khi tác động của hiệu ứng nhóm này mờ nhạt dần.

Việc tỷ lệ thất nghiệp giảm trong tháng 11 là điều bất ngờ, do nó đi ngược lại các dự báo mô hình một tháng trước. Các dự báo này dựa trên dữ liệu từ khảo sát lực lượng lao động và các chỉ số từ phía cầu (ví dụ: khảo sát, quảng cáo việc làm,...). Những dữ liệu này đã chỉ ra khả năng tỷ lệ thất nghiệp tăng, khiến kết quả tháng 11 nằm trong top 5 mức chênh lệch âm lớn nhất trong gần 20 năm.

Dù tăng trưởng GDP dưới mức xu hướng và các chỉ số cầu lao động (ví dụ: vị trí tuyển dụng) suy yếu trong thời gian dài, dữ liệu khảo sát gần đây đã làm sáng tỏ hơn lý do để kỳ vọng tỷ lệ thất nghiệp tăng trong ngắn hạn. Ngay cả khi xác suất chuyển đổi giữa các trạng thái lao động không thay đổi, tỷ lệ thất nghiệp sẽ tiếp tục biến động cho đến khi đạt trạng thái cân bằng – nơi các luồng lao động ổn định.

Dựa trên xác suất luân chuyển từ mẫu khảo sát tháng trước, có thể tính toán tỷ lệ thất nghiệp “trạng thái cân bằng.” Thông thường, nếu tỷ lệ thất nghiệp trạng thái cân bằng cao hơn tỷ lệ thực tế, tỷ lệ thực tế sẽ có xu hướng tăng. Dù vậy, trong tháng 11, tỷ lệ thất nghiệp thực tế giảm, trong khi tỷ lệ trạng thái cân bằng tiếp tục tăng - một dấu hiệu cho thấy tỷ lệ thất nghiệp có khả năng gia tăng trong tương lai.

Một yếu tố bất ngờ trong tháng 11 là sự gia tăng đáng kể xác suất người không tham gia khảo sát tháng trước (Unmatched) được ghi nhận là có việc làm (Employed). Thông thường, xu hướng này phù hợp với luồng chuyển đổi từ thất nghiệp sang có việc làm (U to E), nhưng tháng 11 lại không theo quy luật này. Tỷ lệ thất nghiệp trong nhóm “không phù hợp” giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 7/2022, cho thấy những người không tham gia khảo sát trước đó có đặc điểm khác biệt so với mẫu tổng thể.

Sự sụt giảm thất nghiệp gần đây cũng chủ yếu tập trung vào nhóm tuổi 15-24, một nhóm có tỷ lệ tham gia khảo sát không ổn định, khiến kết quả khó phản ánh thực tế chung của thị trường lao động.

Những bất ngờ như vậy thường được điều chỉnh trong tháng tiếp theo. Ví dụ, một sự sụt giảm bất ngờ tương tự vào tháng 2/2024 cũng đã được điều chỉnh sau đó. Các yếu tố chính như tăng trưởng GDP, chỉ số cầu lao động và tỷ lệ thất nghiệp trạng thái cân bằng vẫn cho thấy xu hướng tăng dần trong tỷ lệ thất nghiệp.

Tỷ lệ thất nghiệp trạng thái cân bằng đang tăng do xác suất chuyển từ có việc làm sang thất nghiệp (E to U) tăng, trong khi xác suất ngược lại (U to E) giảm. Tuy các xu hướng này diễn ra chậm, nhưng JPMorgan dự đoán tỷ lệ thất nghiệp sẽ chỉ tăng khoảng 0.5% trong năm 2025. Tuy nhiên, với lạm phát đang dần đạt mục tiêu, bất kỳ sự suy yếu nhẹ nào trên thị trường lao động cũng có thể thúc đẩy ngân hàng trung ương nới lỏng chính sách, nhằm thực hiện tốt mục tiêu kép của mình.