USD: Kế hoạch thuế quan của Trump & báo cáo NFP kích hoạt đà phục hồi của USD

Đầu tuần này, đồng USD đã phục hồi mạnh mẽ khi chỉ số DXY (đo lường sức mạnh của đồng USD so với 6 đồng tiền đối trọng) tăng lên 108.50, phục hồi từ mức thấp 107.30 trong tuần trước. Đà tăng này đến từ hai yếu tố chính bao gồm báo cáo việc làm tích cực trong tháng 1 và động thái tăng thuế mới của Tổng thống Trump. Cụ thể, ngoài việc đã tăng thuế 10% với hàng hóa Trung Quốc tuần trước, Trump vừa thông báo kế hoạch áp thuế 25% lên toàn bộ mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ, bao gồm cả từ Canada và Mexico, dù chưa công bố thời điểm cụ thể. Theo số liệu của Cục Thống kê Dân số Mỹ, Canada hiện là nguồn cung cấp thép và nhôm lớn nhất cho Mỹ, với giá trị nhập khẩu năm ngoái đạt 11.2 tỷ USD cho thép và 9.5 tỷ USD cho nhôm. Các quốc gia lớn tiếp theo mà Mỹ nhập khẩu thép là Mexico (6.5 tỷ USD), Brazil (5.2 tỷ USD) và Trung Quốc (5.2 tỷ USD). Kế hoạch tăng thuế mới này sẽ tác động tiêu cực đến Canada và Mexico, đặc biệt khi họ vừa mới nhận được tin tốt tuần trước về việc Trump hoãn áp thuế 25% lên toàn bộ hàng nhập khẩu. Phản ứng trước tin này, đồng CAD đã giảm nhẹ, khiến tỷ giá USD/CAD tăng lên 1.4380. Tuy nhiên, mức này vẫn thấp hơn đáng kể so với đỉnh 1.4793 của tuần trước - thời điểm trước khi có thông báo hoãn tăng thuế. Đáng chú ý, việc tăng thuế thép và nhôm không phải là điều gì mới lạ. Ngay từ nhiệm kỳ đầu năm 2018, Trump đã từng áp dụng mức thuế 25% với thép và 10% với nhôm, viện lý do bảo vệ an ninh quốc gia. Gần đây, trong cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Ishiba, Trump còn nhấn mạnh quan điểm: "Tôi không muốn thép Mỹ bị sở hữu bởi công ty nước ngoài. Họ chỉ có thể đầu tư mà thôi". Điều này phản ánh qua việc Nippon Steel đang cân nhắc chỉ đầu tư vào US Steel thay vì mua đứt hoàn toàn.

Theo nguồn tin, Trump sắp công bố thêm nhiều biện pháp thuế quan mới vào đầu tuần này. Cuối tuần trước, ông đã phát biểu: "Tuần tới tôi sẽ công bố chính sách thương mại có đi có lại, để đảm bảo Mỹ được đối xử ngang bằng với các nước khác - không hơn không kém." Thay vì áp dụng mức thuế chung 10% hoặc 20% cho tất cả các nước như đe dọa trước đây, Trump dự định áp dụng mức thuế tương đương với mức thuế mà mỗi nước đang áp lên hàng hóa Mỹ. Để thực hiện điều này, ông sẽ làm việc với Quốc hội nhằm thông qua Đạo luật Thương mại Có đi có lại, cho phép ông có quyền điều chỉnh thuế với từng mặt hàng nước ngoài. Với chính sách này, các nước đối tác sẽ phải đối mặt với hai lựa chọn: hoặc giảm thuế với hàng Mỹ, hoặc chấp nhận việc hàng hóa của họ bị đánh thuế cao hơn khi vào thị trường Mỹ. Hiện vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng về phạm vi áp dụng của chính sách thuế này. Việc áp dụng cho mọi mặt hàng và mọi quốc gia sẽ rất phức tạp trong thực tế. Do đó, nhiều khả năng chính sách sẽ được triển khai từng bước, bắt đầu với một số mặt hàng và quốc gia cụ thể. Một trong những trọng tâm là ngành ô tô. Trump nhấn mạnh: "Vấn đề thuế ô tô nhập khẩu luôn được xem xét, đây là một vấn đề lớn cần được cân bằng". Ông chỉ ra sự chênh lệch hiện tại: EU đang áp thuế 10% với ô tô Mỹ, trong khi Mỹ chỉ đánh thuế 2.5% với ô tô EU. Trước tình hình này, theo báo Financial Times, EU đã bày tỏ ý định giảm thuế nhập khẩu ô tô Mỹ để tránh một cuộc chiến tranh thương mại với chính quyền Trump. Những động thái tăng thuế này có thể gây xáo trộn cho thương mại toàn cầu, nhưng lại là yếu tố hỗ trợ tăng giá cho đồng USD.

Đồng USD cũng đang được hỗ trợ bởi tình hình thị trường lao động Mỹ tiếp tục khả quan. Điều này khiến Fed có thể giữ lãi suất ở mức cao lâu hơn trong đầu năm nay, và làm giảm khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất tại cuộc họp FOMC tháng 3 tới. Thị trường hiện chỉ dự báo khả năng cắt giảm 2 điểm cơ bản trong tháng 3, và kỳ vọng đợt cắt giảm tiếp theo sẽ phải đợi đến giữa năm. Trong khi đó, các ngân hàng trung ương lớn khác như BoE (Anh), ECB (châu Âu) và PBoC (Trung Quốc) được dự đoán sẽ tiếp tục hạ lãi suất đầu năm nay, tạo ra chênh lệch lãi suất có lợi cho USD. Cụ thể về thị trường lao động, số liệu mới nhất cho thấy nền kinh tế Mỹ đã tạo thêm 143,000 việc làm trong tháng 1, sau khi con số của tháng 12 và tháng 11 được điều chỉnh tăng lên lần lượt là 307,000 và 261,000 việc làm. Tính từ sau cuộc bầu cử, số việc làm tăng trung bình đã tăng mạnh từ 118.,000 (trong ba tháng đến tháng 10) lên 237,000 việc làm trong tháng 1. Thêm vào đó, tỷ lệ thất nghiệp giảm 0.1% xuống còn 4.0% và đã duy trì ổn định từ giữa năm ngoái đến nay. Với những số liệu tích cực này, Fed không có lý do gì để vội vàng cắt giảm lãi suất. Dự kiến Chủ tịch Fed Powell sẽ nhấn mạnh quan điểm này trong phiên điều trần về chính sách tiền tệ tuần này. Fed sẽ chỉ thực hiện hai đợt cắt giảm lãi suất đã lên kế hoạch nếu lạm phát tiếp tục giảm trong đầu năm nay.