Thứ Hai vừa qua, 88 ngày kể từ khi Nhật Bản quyết định bắt đầu phong tỏa tự nguyện, tình trạng khẩn cấp Covid-19 đã được dỡ bỏ ở toàn bộ vùng Tokyo mở rộng - một quyết định thận trọng cho khu vực bao trọn gần một phần ba dân số Nhật Bản, một nửa lượng tiêu dùng cá nhân và trái tim của hệ thống tài chính quốc gia.

Trong quá khứ, một tín hiệu kinh tế ở quy mô này đáng lẽ đã gây ra một sự thay đổi đáng kể của đồng Yên - rất có thể là một sự sụt giảm của đồng Yên được kích hoạt từ các nhà đầu tư Nhật Bản tự tin đổ tiền ra nước ngoài. Nhưng cho đến nay, không có nhiều những biến động như thế. Đồng tiền Nhật Bản dường như tiếp tục muốn bị “phong tỏa”: USD/JPY giữ chặt trong phạm vi từ ¥ 106 đến ¥ 108, gần khu vực mà nó đã giao dịch từ trước khi dịch coronavirus bùng phát và chỉ thoát ra khỏi phạm vi này trong chốc lát khi các thị trường biến động “điên rồ” khoảng từ đầu đến giữa tháng ba.

Sự ổn định kéo dài của cặp tỷ giá hối đoái quan trọng này đang trở nên rất hệ trọng với chính nó. Sự im ắng, theo một góc nhìn, báo hiệu sự kết thúc của kỷ nguyên đồng Yên yếu sắp xảy ra.

Trong nhiều năm, cặp USD/JPY nổi tiếng vì sự nhạy cảm đặc biệt đối với tâm lý rủi ro, địa chính trị, thương mại và đầu tư. Bây giờ đây sự tĩnh lặng của nó là một dấu hiệu cho thấy đầu tư toàn cầu không có nhiều sự hấp dẫn, và nó tồn tại trong khoảng 107 càng lâu, càng khó dự đoán điều gì sẽ thúc đẩy phá vỡ sự bế tắc đó. Chiến lược gia ngoại hối Mansoor Mohi-uddin của NatWest Markets nói rằng họ dự báo khi sự tĩnh lặng bị phá vỡ, nó sẽ vượt qua tất cả các mức hỗ trợ và làm lóa mắt một thị trường tự mãn.

Khi giao dịch ở Tokyo bắt đầu vào thứ Hai, việc thành phố thoát khỏi tình trạng khẩn cấp chỉ là một trong nhiều chất xúc tác cho những gì mà đáng lẽ trong quá khứ có thể đã làm rung chuyển đồng Yên. Hỗ trợ cho đồng tiền trú ẩn có thể đến từ các cuộc biểu tình rầm rộ ở Hồng Kông và sự sụp đổ của Hang Seng; căng thẳng gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh; xếp hạng phê duyệt thấp nhất cho nội các Shinzo Abe kể từ khi ông trở thành thủ tướng năm 2012; và lo ngại về làn sóng thứ hai của Covid-19 tại Mỹ.

Nhưng nhìn kỹ hơn một chút, chiến lược gia ngoại hối Yujiro Goto của Nomura nói, thị trường thực sự không có nhiều động lực để tiếp tục biến động. Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc về Hồng Kông, nhưng cũng có khả năng ông sẽ kiềm chế trong một năm bầu cử để bảo về một số mối quan hệ kinh tế quan trọng. Về Covid-19, những lo ngại về làn sóng lây nhiễm - đặc biệt là ở Mỹ - được cân bằng bởi số người chết Nhật Bản thấp và rõ ràng đã điều trị thành công các giai đoạn đầu của bệnh này. Viễn cảnh về sự sụp đổ chính trị sắp xảy ra của ông Abe, và có thể cho phép BoJ trở nên diều hâu hơn một chút) được bù đắp bởi sự kiên gan đã được chứng minh của nhà lãnh đạo phục vụ lâu nhất của đất nước.

Các nhà phân tích nhận định rằng dòng đầu tư nhìn chung cũng cho thấy sự cân bằng. Vào tháng 2 và tháng 3, khi các dấu hiệu nền kinh tế trong nước suy giảm đã trở nên rõ ràng hơn và đại dịch đã trở nên tàn phá hơn, đồng Yên đã tăng giá nhờ cái gọi là trú ẩn an toàn, nhưng không tăng quá mạnh. Tỷ giá hối đoái không phá vỡ dưới 100. Một phần là bởi vì trong giai đoạn đó, các nhà đầu tư Nhật Bản - dẫn đầu bởi Quỹ đầu tư hưu trí của chính phủ trị giá 1.4 triệu đô la - đã đẩy dòng tiền kỷ lục ra mua trái phiếu ở nước ngoài, giữ giá đồng yên.

Bất chấp các yếu tố cân bằng tinh tế đằng sau sự ổn định của đồng yên, một số người vẫn cho rằng Covid-19 sau cùng sẽ làm đảo ngược một đồng yên yếu, vốn là thứ làm nền tảng cho thời đại của chính sách Abenomics: như chiến lược gia ngoại hối của JPMorgan, Tohru Sasaki tuyên bố, “giờ đây chúng ta thấy nguy cơ đồng yên tăng giá dài hạn trong nhiều năm, sau xu hướng giảm giá của đồng yên đã chứng kiến trong vài năm qua.”

Tohru Sasaki thận trọng và không cảnh báo về một biến động ngắn hạn lớn, nhưng lý thuyết của ông dựa trên ý tưởng rằng, sớm hay muộn, một cuộc suy thoái toàn cầu sẽ xảy ra, khiến đồng yên tăng lên như các cuộc suy thoái trước đây.

Covid-19 đang buộc nhiều ngân hàng trung ương nới lỏng định lượng, một lần nữa khuyến khích các nhà đầu tư Nhật Bản giữ tiền lại trong nước, trong khi các sản phẩm như nghĩa vụ cho vay được thế chấp bởi các ngân hàng Nhật Bản trước khi virus xảy ra bị coi là mong manh. Tất cả điều này cho thấy đồng Yên đang quay trở về nhà. Ông Sasaki cho biết, trong thời kỳ suy thoái kinh tế Nhật Bản trước đây do nền kinh tế toàn cầu gây ra, các tập đoàn Nhật Bản có xu hướng hồi hương gần như tất cả lợi nhuận ở nước ngoài của họ, ông Sasaki nói.

Vấn đề là những dự báo dài hạn này dù chưa biết chính xác tới đâu, củng cố ý tưởng rằng, tỷ giá hối đoái chỉ đang bị mắc kẹt tạm thời. Covid-19 đóng vai trò như một lời nhắc nhở rằng thị trường có thể chuyển sang một trạng thái mới thực sự rất nhanh.