Điểm chính

• Tâm điểm của thị trường tài chính vẫn xoay quanh những tác động của chính sách thuế nhập khẩu mới của Mỹ.
• Tâm lý e ngại rủi ro bao trùm lên các thị trường chứng khoán lớn. USD tăng vọt, trong khi các đồng tiền chủ chốt khác chịu áp lực giảm giá mạnh.
• Tin tức về việc trì Mỹ hoãn áp thuế lên Mexico đã thổi vào thị trường tài chính một làn gió mới, giúp xoa dịu phần nào những nỗi lo và thu hẹp đà giảm trước đó.
• Trái phiếu chính phủ (TPCP) Mỹ kỳ hạn ngắn bị bán tháo do lo ngại lạm phát. Ngược lại, TPCP của các nền kinh tế lớn khác lại tăng giá nhờ dòng tiền trú ẩn.

Chứng khoán

Phiên giao dịch hôm qua cho thấy rõ những ảnh hưởng tiêu cực từ việc Mỹ tuyên bố áp thuế lên Canada, Mexico và Trung Quốc đến thị trường chứng khoán khu vực Châu Á và Úc. Chỉ số ASX 200 (Úc) giảm 1.8%, trong khi Nikkei (Nhật) Bản mất đến 2.7% giá trị. Chứng khoán Châu Âu mở cửa với trạng thái tương tự, ghi nhận mức giảm điểm đáng kể. Tuy nhiên, thông tin về việc Mỹ trì hoãn áp thuế lên Mexico đã khơi dậy niềm hy vọng, cho thấy kịch bản tồi tệ nhất có thể sẽ không xảy ra. Sau khi chạm mức thấp nhất trong ngày là 5,924 điểm, chỉ số S&P 500 của Mỹ đã hồi phục 1.4% từ đáy và chỉ còn giảm 0.6% khi kết phiên. Thị trường Châu Âu, do có ít thời gian hơn để phản ứng với những diễn biến mới nhất trước giờ đóng cửa, đã ghi nhận mức giảm sâu hơn, với chỉ số Euro Stoxx 50 và FTSE 100 (Anh) kết phiên giảm lần lượt 1.3% và 1.0%.

Lợi suất

Trên thị trường trái phiếu, lợi suất TPCP Mỹ kỳ hạn ngắn tăng, phản ánh lo ngại về nguy cơ lạm phát từ các chính sách thương mại bảo hộ của Mỹ. Tuy nhiên, lợi suất kỳ hạn dài gần như không đổi do vẫn chưa rõ chính sách thuế quan sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng dài hạn như thế nào và được áp dụng trong bao lâu. Lợi suất TPCP Mỹ kỳ hạn 10 năm giảm nhẹ 1 bps xuống 4.53%. Ngược lại, TPCP Úc tăng giá, khiến lợi suất giảm 3-7 bps trên toàn bộ kỳ hạn. Thị trường TPCP Châu Âu cũng có diễn biến tương tự trong ngày hôm qua, với lợi suất TPCP Anh kỳ hạn 10 năm giảm 5 bps xuống 4.49%.

Ngoại hối

Đồng bạc xanh biến động mạnh theo các thông báo chính sách thương mại của Mỹ. Chỉ số DXY, thước đo giá trị đồng USD so với rổ sáu loại tiền tệ chính, tăng vọt từ mức đóng cửa của tuần trước là 108.50, lên tiệm cận ngưỡng 110.00. Dù vậy, những diễn biến về sau đã khiến đồng bạc xanh phần nào hạ nhiệt, kết phiên tăng 0.5%. Ngược lại, các đồng tiền chủ chốt khác lại chịu áp lực giảm giá. AUD/USD trượt dốc xuống dưới ngưỡng 0.6100 vào giữa phiên Á hôm qua, nhưng sau đó đã phục hồi về gần mốc 0.6200. EUR/USD cũng có diễn biến tương tự, giao dịch quanh mức 1.0200 trước khi hồi phục lên khoảng 1.0300 và kết phiên giảm 0.6%. Với việc Liên minh Châu Âu được cho là mục tiêu tiếp theo trong cuộc chiến thương mại của Mỹ, đồng tiền chung được dự báo sẽ còn nhạy cảm hơn với các tin tức về thuế quan.

Hàng hóa

Giá dầu thô ghi nhận những biến động mạnh không kém trong phiên giao dịch hôm qua. Hợp đồng tương lai WTI giao tháng 3 mở cửa tăng 3.6% trong phiên Á, nhưng đến cuối phiên Mỹ lại giảm nhẹ trước khi phục hồi và đóng cửa tăng 0.5%. Giữa những biến động này, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã tiến hành một cuộc họp trực tuyến và quyết định giữ nguyên kế hoạch tăng sản lượng dầu từ tháng 4 năm nay đến cuối 2026, đồng thời không đề cập đến lời kêu gọi giảm giá của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ở một diễn biến khác, giá kim loại phục hồi sau đà giảm trước đó khi thị trường nuôi hy vọng Tổng thống Trump sẵn sàng đàm phán về việc tăng thuế với Mexico và Canada. Giá quặng sắt tiếp tục suy yếu do triển vọng Mỹ áp thuế lên thép và cuộc chiến thương mại với Trung Quốc ảnh hưởng đến giá trong bối cảnh giao dịch trầm lắng trong kỳ nghỉ lễ.

Nhịp đập vĩ mô

Kinh tế Úc

Doanh số bán lẻ tháng 12 giảm 0.1% so với tháng trước, trái ngược với mức tăng trưởng mạnh mẽ 0.7% của tháng 11. Sự thay đổi xu hướng chi tiêu theo mùa giữa hai tháng này và nền tảng so sánh cao từ năm trước đã góp phần đẩy mức tăng trưởng hàng năm từ 3.1% lên 4.6%. Chi tiết hơn, chi tiêu bán lẻ suy yếu trên diện rộng, với cả ngành hàng thực phẩm và phi thực phẩm đều ghi nhận mức tăng trưởng âm. Sau khi điều chỉnh theo lạm phát (tăng 0.4% trong quý), doanh số bán lẻ thực trong Q4 tăng 1.0%, mức tăng mạnh nhất kể từ Q1/2022. Mặc dù tăng trưởng dân số tiếp tục là động lực thúc đẩy, nhưng chi tiêu bán lẻ bình quân đầu người thực tế mới chỉ tăng lần đầu tiên sau hơn hai năm.

Số giấy phép xây dựng tăng 0.7% trong tháng 12, bù đắp một phần cho mức giảm 3.4% của tháng 11. Chỉ số này thường biến động mạnh qua từng tháng trong giai đoạn cuối năm, và xét trên cả Q4, số giấy phép xây dựng đã tăng 4.5%, với phân khúc căn hộ tư nhân là động lực chính, trong khi nhà ở tư nhân giảm gần 5.0%.

Chỉ số giá nhà CoreLogic đi xuống tháng thứ tư liên tiếp trong tháng 1, với mức giảm 0.2% so với tháng trước, tương đương với tháng 12. Điều này đồng nghĩa với việc tốc độ tăng hàng năm tiếp tục xu hướng giảm xuống dưới 4.0%. Ước tính sơ bộ về doanh số thị trường cho thấy hoạt động giao dịch giảm 9-10% trong Q4. Dữ liệu của CoreLogic nhìn chung phù hợp với xu hướng cuối năm ngoái, và việc thị trường đấu giá mở cửa trở lại trong ba tuần tới cùng với những đánh giá mới về niềm tin người tiêu dùng sẽ cung cấp thêm thông tin về triển vọng của thị trường bất động sản trong năm nay.

Kinh tế Trung Quốc

Chỉ số PMI sản xuất chính thức của Trung Quốc đã gây bất ngờ khi giảm điểm vào tuần trước, cho thấy tâm lý kinh doanh xấu đi vào đầu năm. Song, khảo sát PMI sản xuất Caixin công bố hôm qua cũng cho thấy xu hướng tương tự, với chỉ số tổng thể giảm tháng thứ hai liên tiếp xuống còn 50,1. Các khảo sát này cho thấy ngành sản xuất của Trung Quốc đang gặp khó khăn trong việc duy trì đà tăng trưởng, bất chấp các biện pháp hỗ trợ mà chính phủ đã công bố năm ngoái. Với việc Mỹ áp thuế mới lên các đối tác thương mại chủ chốt, bao gồm cả việc tăng 10% thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, tâm lý của các nhà sản xuất hướng đến việc xuất khẩu tại quốc gia này có thể sẽ tiếp tục xấu đi trong những tháng tới.

Kinh tế Eurozone

Lạm phát HICP của Eurozone bất ngờ tăng trong tháng 1, với ước tính toàn phần đạt 2.5%. Nguyên nhân chủ yếu là vì lạm phát giá năng lượng vọt từ mức gần như bằng 0 lên 1.8%, một phần do việc điều chỉnh tăng giá năng lượng tại Ý. Mặt khác, lạm phát lõi vẫn giậm chân tại chỗ ở mức 2.7% trong tháng thứ năm liên tiếp. Lạm phát dịch vụ vẫn ở mức cao, chỉ giảm nhẹ 0.1% xuống 3.9%, và nhìn chung đã dao động quanh mốc 4.0% trong suốt 15 tháng qua. Dự kiến chi tiêu tiêu dùng suy yếu và hiệu ứng nền tảng thuận lợi sẽ giúp hạ nhiệt lạm phát dịch vụ trong những tháng tới, qua đó hỗ trợ giảm lạm phát chung và lõi.

Mặc dù chỉ số tâm lý tổng thể tăng 1.5 điểm lên 46.6 vào đầu năm, nhưng PMI sản xuất của Eurozone vẫn cho thấy sự sụt giảm liên tục trong lĩnh vực này, theo kết quả khảo sát cuối cùng của tháng 1. Đáng nói, trong số các nền kinh tế chủ chốt, PMI sản xuất của Đức và Pháp đều ở mức đáng thất vọng là 45.0, trong khi chỉ số của Ý chỉ nhỉnh hơn đôi chút với 46.3. Chỉ có Tây Ban Nha ghi nhận kết quả PMI trên ngưỡng 50.0, nhưng cũng ở mức thấp nhất trong 12 tháng qua là 50.9. Với việc các nền kinh tế lớn của Châu Âu có thể trở thành mục tiêu tiếp theo trong cuộc chiến thương mại của Mỹ, các nhà sản xuất tại đây đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Do đó, trước bối cảnh này, tâm lý kinh doanh và tăng trưởng sản lượng thực tế của ngành sản xuất tại Eurozone khó có thể cải thiện đáng kể trong thời gian tới.

Kinh tế Mỹ

Tổng thống Trump đã đồng ý trì hoãn áp thuế nhập khẩu 25% lên Mexico sau cuộc điện đàm với Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum. Bà Sheinbaum được cho là đã đồng ý điều 10,000 nhân viên tới biên giới Mỹ-Mexico để hỗ trợ ngăn chặn dòng người di cư bất hợp pháp và fentanyl vào Mỹ. Ngoài ra, hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí tiếp tục đàm phán trong tháng tới. Diễn biến này cho thấy Tổng thống Trump đang sử dụng thuế quan như một công cụ đàm phán, tuy nhiên vẫn chưa rõ liệu các biện pháp đã thống nhất tại biên giới có đủ để loại bỏ hoặc giảm bớt mức thuế đánh vào Mexico hay không. Dù kết quả có ra sao, tiền lệ này sẽ được các quốc gia khác nằm trong tầm ngắm áp thuế của Trump theo dõi sát sao.

Về mặt dữ liệu, khảo sát PMI sản xuất ISM của Mỹ cho thấy sự phục hồi của tâm lý kinh doanh vào đầu năm. Đáng chú ý, chỉ số PMI tổng thể tăng 1.7 điểm lên 50.9, đánh dấu sự trở lại ngưỡng mở rộng lần đầu tiên kể từ tháng 10/2022. Sự cải thiện được ghi nhận ở các thành phần chính, với chỉ số việc làm tăng gần 5 điểm lên 50.3, trong khi đơn đặt hàng mới tăng 3 điểm lên 55.1. Khảo sát cũng cho thấy hàng tồn kho của các nhà sản xuất tiếp tục giảm, cho thấy nhiều doanh nghiệp đang phải nỗ lực để đáp ứng nhu cầu.

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chi nhánh Atlanta, Raphael Bostic, cho biết ông muốn duy trì chính sách tiền tệ hiện tại trong một thời gian để đánh giá tác động của việc hạ lãi suất 100 bps mà FOMC đã thực hiện. Nhận định từ đồng nghiệp Susan Collins tại Fed chi nhánh Boston cho thấy các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ bỏ qua tác động tăng giá từ thuế quan, miễn là kỳ vọng lạm phát vẫn ổn định.