Mặc dù ngày nay nói như vậy có vẻ không hợp thời, một trong những thành tựu vĩ đại của nửa thế kỷ qua là thuế quan toàn cầu đã giảm đáng kể. Việc giảm thuế từ mức thuế trung bình hơn 10% đối với hàng nhập khẩu vào những năm 1970 xuống còn 3% như hiện nay, đã góp phần thúc đẩy sự bùng nổ thương mại quốc tế và tăng gần ba lần GDP bình quân đầu người trên toàn cầu. Các quốc gia càng mở cửa thì họ càng phát triển thịnh vượng. Do đó, thật đáng tiếc khi Tổng thống Joe Biden đã quyết định áp đặt thuế quan 100% đối với xe điện (EV) sản xuất tại Trung Quốc.

Vì thương mại mang lại lợi ích to lớn cho người tiêu dùng, nhưng lại gây hại cho những người lao động và công ty cụ thể có khả năng tổ chức phản kháng. Do đó, thương mại luôn đi kèm với những chi phí chính trị. Ngày nay, những chi phí đó trở nên rất quan trọng trong suy nghĩ của các chính trị gia. Sự đồng thuận cần thiết để duy trì một hệ thống thương mại mở đang tan rã, bị thúc đẩy nhanh bởi việc Trung Quốc chơi không công bằng và sự trỗi dậy của quan điểm "nước Mỹ trên hết" của Donald Trump.

Các chính trị gia Mỹ từ cả hai đảng đều lập luận rằng cần tăng thuế quan đối với nhiều loại hàng hóa. Họ chỉ ra rằng Trung Quốc đang trợ cấp mạnh cho các nhà sản xuất của mình, giúp họ có lợi thế trên thị trường toàn cầu, và cho rằng rủi ro an ninh từ việc nhập khẩu xe điện Trung Quốc là quá lớn vì những xe này dễ bị theo dõi và giám sát. Những lo ngại này có phần đúng. Nhưng thuế quan của ông Biden là một công cụ thô kệch để giải quyết vấn đề và sẽ gây ra những thiệt hại kinh tế khó lường cho cả Mỹ và thế giới.

Hãy xem xét những nguyên tắc cơ bản. Như David Ricardo đã chỉ ra hơn hai thế kỷ trước và thực tế đã chứng minh, việc mở cửa nhập khẩu dù các nước khác có dựng lên rào cản cũng là điều hợp lý. Người dân ở quốc gia mở cửa sẽ được hưởng giá rẻ hơn và nhiều sự lựa chọn hơn, trong khi đó các công ty sẽ tập trung vào những gì họ làm tốt nhất. Ngược lại, thuế quan bảo vệ các công ty hoạt động kém hiệu quả và gây hại cho người tiêu dùng.

Mỹ đã học được bài học đau đớn này vào những năm 1980 khi các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, bị Washington nhắm đến, đã đồng ý áp dụng hạn ngạch khiến giá ở Mỹ tăng cao. Kết quả là gì? Các nhà sản xuất ô tô lớn của Mỹ vẫn tiếp tục sản xuất những chiếc xe kém chất lượng. Các công ty Mỹ ngày nay lo sợ cạnh tranh từ mẫu xe Seagull của BYD, một số phiên bản có giá chưa đến 10.000 Đô la ở Trung Quốc. Giờ đây, họ có thể bán những chiếc xe kém hơn với giá gấp ba lần. Điều này khiến người tiêu dùng Mỹ không muốn chuyển sang xe thân thiện với môi trường, trái ngược với điều mà Biden mong muốn. Bạn có thể lập luận rằng thuế quan là đúng vì lo sợ các khoản trợ cấp xanh của Mỹ sẽ chảy vào các công ty Trung Quốc. Nhưng nó cho thấy một chính sách kém hiệu quả sẽ dẫn đến chính sách kém hiệu quả khác.

Điều thậm chí còn khó bào chữa hơn là cách chính quyền Biden tiến hành áp đặt thuế quan của mình. Các chính phủ rất quan tâm đến việc quản lý chi phí chính trị của thương mại. Đó là lý do hệ thống thương mại dựa trên luật lệ có các cơ chế chống cạnh tranh không lành mạnh. Mặc dù các nhà kinh tế hoan nghênh hàng nhập khẩu giá rẻ, các chính trị gia có thể phản đối nếu lo ngại rằng lượng hàng nhập khẩu sẽ gây tổn hại cho các ngành công nghiệp . Kể từ sau Thế chiến thứ hai, Mỹ thường dùng sức mạnh của mình để thiết lập sự cân bằng giữa hiệu quả kinh tế và thực tế chính trị.

Tình hình đã thay đổi. Các chính sách thuế quan mới nhất đã không còn tuân theo những cơ chế hợp lý. Chính quyền Biden có thể đã trình bày cách xe điện (EV) Trung Quốc hưởng lợi từ các khoản trợ cấp khổng lồ và sau đó áp dụng các biện pháp đối phó phù hợp. Họ cũng có thể đã cung cấp bằng chứng cụ thể về mối đe dọa an ninh mà họ cho rằng các xe này gây ra, thay vì chỉ đưa ra những suy đoán đáng sợ. Thay vào đó, họ che đậy mục tiêu bảo hộ của mình bằng cách áp thêm thuế lên trên các mức thuế của ông Trump, vốn ban đầu được biện minh bằng việc Trung Quốc đánh cắp công nghệ Mỹ. Thật nực cười. Nỗi sợ thực sự về xe điện Trung Quốc hiện nay không phải là chúng đánh cắp từ Mỹ, mà là chúng đã vượt xa các xe của Mỹ.

Sự coi thường trắng trợn của Mỹ đối với việc cần phải đưa ra lập luận có cơ sở đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Trong nước, điều này khuyến khích nhiều công ty yêu cầu sự bảo vệ. Đảng Cộng hòa và Dân chủ đang cạnh tranh để đưa ra các rào cản cao nhất: ông Trump đã cảnh báo rằng ông sẽ áp đặt thuế 200% lên các ô tô sản xuất tại các nhà máy thuộc sở hữu Trung Quốc ở Mexico. Ở nước ngoài, những người theo chủ nghĩa bảo hộ sẽ làm theo khi Trung Quốc xuất khẩu thặng dư ra khắp thế giới, giáng một đòn khác vào hệ thống thương mại mà Mỹ từng vô địch. Brazil đang tăng thuế đối với xe điện và Liên minh châu Âu cũng có thể sớm làm như vậy. Mỹ vẫn đang dẫn dắt chính sách thương mại toàn cầu – nhưng theo hướng sai lầm.