Phân tích dữ liệu kinh tế JPMorgan 16.09.2024
Như Quỳnh
Junior Analyst
Nhận định của JPMorgan New York và London.
Khi đánh giá con đường chính sách lãi suất sắp tới từ góc nhìn quản lý rủi ro, JPMorgan nhận thấy ba điểm quan trọng. Đầu tiên, rủi ro cán cân kinh tế Mỹ đã thay đổi đáng kể trong quý này, khi áp lực lạm phát giảm bớt và tăng trưởng việc làm chậm lại rõ rệt. Các thông điệp gần đây từ Fed cho thấy sự chuyển hướng tập trung sang thị trường lao động, một phần trong nhiệm vụ kép của họ, báo hiệu sự khác biệt so với định hướng cẩn trọng giữa năm của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC). JPMorgan dự báo sẽ có 100bp cắt giảm lãi suất trong thời gian ngắn, với cuộc họp tuần tới có thể đưa ra động thái giảm mạnh 50bp ngay lập tức. Thứ hai, Mỹ đang ở vị thế độc nhất khi có được sự tăng trưởng mạnh mẽ từ phía cung ứng, đồng thời cũng phải đối mặt với rủi ro suy thoái cao. Do đó, JPMorgan không mong đợi một sự thay đổi tương tự về chính sách tăng lãi suất từ từ như ở nơi khác, điều này cũng được củng cố bởi các thông báo gần đây từ các ngân hàng trung ương châu Âu. Cuối cùng, có rủi ro tăng giảm đáng kể cho hướng lãi suất năm 2025, khi dự báo chung đang hướng tới việc cắt giảm thêm 100bp ở Mỹ. Kết quả này sẽ hợp lý nếu lạm phát trở lại mục tiêu, nhờ sự duy trì tốt từ phía cung ứng. Tuy nhiên, cũng có nguy cơ rằng khi nhu cầu lao động phục hồi, lạm phát có thể cứng đầu, gây khó khăn cho việc nới lỏng chính sách của Fed. Thực tế, việc nới lỏng các điều kiện tài chính liên quan đến những đợt hạ lãi suất lớn có thể làm tăng nguy cơ này.
Các số liệu lạm phát tích cực hơn tại Mỹ đã làm giảm bớt lo ngại của Fed về sự gia tăng lạm phát trong quý I/2024. Tuy nhiên, những thông tin về lạm phát này là chưa đủ để biện minh cho việc cắt giảm lãi suất mạnh vào tuần tới. Trong suốt năm nay, cả CPI lõi và PCE đều tăng ở mức 3%ar trong tám tháng đầu năm. Điều đáng chú ý hơn chính là những diễn biến gần đây của thị trường lao động, điều có thể ảnh hưởng lớn đến Fed. Phù hợp với đánh giá gần đây của Thống đốc Waller, JPMorgan không coi việc kích hoạt quy tắc Sahm là tín hiệu suy thoái khi các chỉ báo khác không chỉ ra sự chuyển hướng rõ rệt về việc cắt giảm lao động (Hình 1). Tỷ lệ thất nghiệp hiện cho thấy thị trường lao động đang cân bằng tốt hơn, nhờ vào nguồn cung mạnh và nhu cầu giảm dần. Đối với Fed, điều này làm giảm lo ngại rằng việc nới lỏng trong bối cảnh thị trường lao động vẫn căng thẳng có thể gây áp lực liên tục lên tiền lương và giá dịch vụ. Cho đến gần đây, sự cân bằng lại thị trường lao động ở Mỹ vẫn diễn ra trong bối cảnh nhu cầu lao động mạnh mẽ nhưng có phần giảm dần. Hiện tại, sự chậm lại trong tăng trưởng việc làm trở nên rõ rệt hơn. Theo JPMorgan, việc tăng trưởng việc làm khu vực tư nhân giảm dưới mức 1%ar trong giai đoạn kinh tế mở rộng là điều hiếm gặp và báo cáo việc làm tháng 8 (bao gồm các điều chỉnh) đã chạm đến mức này (Hình 2). Mặc dù không chỉ ra rằng nền kinh tế sẽ rơi vào suy thoái, rủi ro tăng được thể hiện qua các báo cáo việc làm gần đây là lý do chính đáng nhất để Fed hạ lãi suất 50bp vào tuần tới.
Việc Fed chưa đưa ra tín hiệu rõ ràng và thị trường vẫn chưa quyết định về kết quả tuần tới là điều dễ hiểu. Đối với một bước đi quan trọng như vậy, chủ tịch Powell có thể sẽ cần phải xây dựng sự đồng thuận trong FOMC, nơi nhiều thành viên có thể vẫn giữ quan điểm thận trọng. Các cuộc thảo luận đang diễn ra và sẽ xem xét cả báo cáo doanh số bán lẻ vào thứ Ba tuần tới, với kết quả vẫn còn khó đoán. Tuy nhiên, bất kể quyết định tuần tới ra sao, JPMorgan dự báo rằng sẽ có sự chuyển hướng từ quản lý rủi ro theo cách tiếp cận từ từ, điều này sẽ được phản ánh trong các dự báo của ủy ban và cuộc họp báo của chủ tịch Powell. Với các dự báo kinh tế không thay đổi nhiều cho năm tới, JPMorgan kỳ vọng các thành viên FOMC sẽ dự báo hạ lãi suất hơn 200bp đến cuối năm 2025, cao hơn dự báo 125bp từ cuộc họp tháng 6.
Ngân hàng trung ương châu Âu tiếp tục thận trọng
ECB đã cắt giảm lãi suất tiền gửi 25bp như dự đoán và thu hẹp biên độ hoạt động, phù hợp với những thay đổi gần đây trong khung chính sách của họ. Điều quan trọng nhất là các tuyên bố chính sách, họp báo và các dự báo mới đều xác nhận rằng ECB vẫn đang đi trên con đường bình thường hóa lãi suất dần dần, hướng tới các đợt cắt giảm 25bp theo quý. Cánh cửa cho một động thái vào tháng 10 vẫn chưa đóng, nhưng sẽ cần sự gia tăng đáng kể về lo ngại tăng trưởng để điều đó xảy ra. Với chỉ năm tuần còn lại trước cuộc họp, JPMorgan cho rằng chỉ khi chỉ số PMI tháng 9 giảm mạnh, mới có khả năng động thái này được cân nhắc. Tuy nhiên, PMI cần phải giảm vượt xa mức giảm dự kiến sau Thế vận hội ở Pháp và JPMorgan vẫn tự tin rằng đợt cắt giảm tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 12.
BoE cũng đưa ra thông điệp thận trọng tương tự, JPMorgan dự báo ngân hàng sẽ giữ nguyên lãi suất vào tuần tới và hướng tới việc hạ lãi suất vào tháng 11. Các thông điệp từ BoE gần đây đã trở nên mềm mỏng hơn, tập trung vào các chỉ số dự báo và khảo sát. Tuy nhiên, các dữ liệu về lương, giá cả vẫn mạnh mẽ và tăng trưởng kinh tế có vẻ ổn định. Thị trường lao động vẫn đang duy trì và có những dấu hiệu phục hồi từ hoạt động nhà ở. Về thắt chặt định lượng, BoE chưa đưa ra thông báo rõ ràng, tạo ra sự không chắc chắn, nhưng JPMorgan vẫn giữ quan điểm rằng sẽ có sự tăng cường trong việc thu hẹp bảng cân đối kế toán.
BoJ củng cố tín hiệu tăng lãi suất
Mặc dù BoJ gần như chắc chắn sẽ giữ nguyên chính sách tại cuộc họp tuần tới, JPMorgan tin rằng họ vẫn đang hướng đến việc thắt chặt chính sách thêm một lần nữa trong năm nay. Dữ liệu kinh tế quý III cho thấy tiêu dùng cá nhân tiếp tục phục hồi, được thúc đẩy bởi mức tăng lương thực tế và sự cải thiện trong niềm tin. Điều này sẽ tạo ra vòng xoáy tích cực, giúp lạm phát trở lại mức mục tiêu 2% một cách bền vững. Trong bối cảnh này, hội đồng đã liên tục phát đi tín hiệu rằng lãi suất có thể tăng lên ít nhất 1% vào năm sau. Thị trường hiện vẫn chưa hoàn toàn tin tưởng vào định hướng chính sách của BoJ. Do đó, JPMorgan kỳ vọng BoJ sẽ tiếp tục gửi thông điệp về các đợt tăng lãi suất sắp tới, khi họ tìm cách điều chỉnh kỳ vọng của thị trường cho phù hợp với các cơ sở kinh tế vĩ mô.
Trung Quốc: áp lực giảm lạm phát gia tăng
Các chỉ số ban đầu của tháng 8 cho thấy áp lực giảm lạm phát đang gia tăng ở Trung Quốc. Mặc dù giá thực phẩm có xu hướng tăng, nhưng giá tiêu dùng lõi trong tháng 8 vẫn không đổi và chỉ tăng 0.3% so với cùng kỳ năm trước. Ở các mặt hàng sản xuất, giá cả đã bước vào giai đoạn giảm lạm phát, với giá sản xuất giảm 1.8% so với năm trước. Với việc dư thừa công suất, các doanh nghiệp không có quyền lực định giá, điều này ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận và tâm lý thị trường, từ đó làm suy giảm tiêu dùng. JPMorgan dự báo dữ liệu hoạt động kinh tế tháng 8 sẽ tiếp tục cho thấy nhu cầu nội địa yếu, trong khi các tăng trưởng từ xuất khẩu và sản xuất công nghiệp sẽ là nguồn lực chính để GDP đạt mức tăng trưởng khiêm tốn 4% hàng năm trong nửa cuối năm 2024 (Hình 4). Mặc dù chính sách đã được nới lỏng đều đặn nhưng các hành động vẫn còn nhỏ giọt. Tuy nhiên, có một số yếu tố có thể thúc đẩy một sự thay đổi chính sách mạnh mẽ hơn: (1) Dữ liệu kinh tế tháng 9 và tháng 10 cho thấy sự yếu kém ngày càng nghiêm trọng trong lĩnh vực nhà ở và tiêu dùng, trong khi doanh thu ngân sách tiếp tục giảm; (2) Một sự thay đổi giọng điệu quyết liệt hơn tại cuộc họp Bộ Chính trị và Hội nghị công tác kinh tế trung ương hàng năm vào tháng 11 hoặc tháng 12; (3) Một chiến thắng của Trump trong cuộc bầu cử, khởi đầu cho một cuộc chiến thương mại mới.
JPMorgan